تفسیر شعر شرح و تفسیر غزل شماره 5 دیوان حافظ شیرازی

[SAN.SNI]

هنگام تنگدستی در عیش کوش و مستی / کاین کیمیای هستی قارون کند گدا را​

وقتی تنگدست و بینوایی ، سعی کن که باده بنوشی و م**س.ت شوی زیرا این کیمیا هستی . گدا را ، قارون می کند . مراد اینکه ، وقتی شخص باده نوشید در عالم مستی خود را پادشاه عالم تصور می کند هر چند بسیار فقیر باشد .

کیمیا = فنی که بوسیله بعضی حیل ، مس و آهن و غیره را به طلا تبدیل نمایند و از آن جهت است که کیمیا را حیله هم گویند و به کسانی که دائم به این کار اشتغال دارند اصحاب حیله گویند

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[SAN.SNI]

سرکش مشو که چون شمع از غیرتت بسوزد / دلبر که در کف او موم است سنگ خارا​

مطیع و منقاد دلبر شو و سرکشی مکن زیرا دلبر تو را چون شمع می سوزاند و می گدازد . دلبر که سنگ سخت یا سخت ترین سنگ ها در دست او چون موم نرم است . یعنی برای اینکه دلبرت باشد تسلیم و انقیاد لازم است زیرا عناد و سرکشی سبب برودت گشته و باعث دوری می گردد . پس شرط وصال جانان ، تسلیم است

 

[SAN.SNI]

آئینه سکندر جام می است بنگر / تا بر تو عرضه دارند احوال ملک دارا​

باده قدح چون آیینه اسکندر است یعنی هر خاصیتی که آن داشت باده قدح هم دارد و هر چه بخواهی نشانت می دهد . حالا نگاه کن تا احوال مملکت را به تو عرضه کند تا هیچ چیز برایت مجهول نماند .

– دارا پدر اسکندر است و همینکه وفات کرد . داراب به جای پدرش به تخت سلطنت نشست . پس اسکندر با برادرش به جنگ پرداخت و می گفت : نصف مملکت پدرم به من می رسد اما داراب زیر بار اطاعت نرفت . پس هر بار که اسکندر قصد جنگ با برادرش می کرد . داراب که جام جهان نما در اختیارش بود تمام حالات اسکندر را در آن مشاهده می کرد و هر حیله و فنی که اسکندر برای جنگ بکار می برد...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[SAN.SNI]

خوبان پارسی گو بخشندگان عمرند / ساقی بده بشارت رندان پارسا را​

زیبایان فرسی گو بخشندگان عمرند یعنی بر جان آدمی روح تازه می بخشند . ای ساقی به عابد و زاهد و به پیران رهنما مژده بده بیایند و ملازم خدمت شریفشان باشند و با شنیدن کلمات روح افزای آنان ، جوانی را از سر گیرند . این سخن خواجه دلیل بر حلاوت و ملاحتی است که در زبان فارسی وجود دارد و بر آدمی ذوق و شوق و صفا می بخشد .

 

[SAN.SNI]

حافظ به خود نپوشید این خرقه می آلود / ای شیخ پاکدامن معذور دار ما را​

حافظ این خرقه ش*ر..اب آلوده را به اختیار خود نپوشیده است . ای شیخ پاکدامن ما را معذور بدار . یعنی من که حافظ ام به اختیار خود شرب نوش و باده پرست نشده ام بلکه هر کاری که می کنم به حکم ازلی است .

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.