مرکزی مرکزی | تالاب میقان

[Raha~]

دید تالاب از شهر اراک
تالاب میقان با وسعت ۲۵ هزار هکتار در ۱۵ کیلومتری شمال شرق شهر اراک و در جنوب شهر داوودآباد و مجاورت روستاهای راهزان و ده نمک و میقان واقع شده‌است. مساحت آبگیر تالاب بسته به میزان آب ورودی جذب شده بین ۱۰ هزار تا ۱۲ هزار هکتار تغییر می‌کند. ارتفاع متوسط آن از سطح دریای آزاد ۱۷۰۰ متر و میزان بارندگی سالیانه آن ۲۵۸ میلی‌متر است. سطح آب تالاب (در فصلهای مختلف سال) بین مانداب تا ۱۴۰ سانتی‌متر است.

 

[Raha~]

تالاب میقان شامل یک دریاچه فصلی، کویر و دشت‌های آبرفتی است. نزدیکترین کوه به تالاب در ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی آن واقع شده که «کوه تخت زرد» نام دارد و ارتفاع آن ۲۲۶۹ متر است. در وسط تالاب سه جزیره وجود دارد که بزرگترین آن‌ها ۵۰۰ متر است. این تالاب در پست‌ترین نقطه دشت فراهان و منطقه اراک واقع شده‌است

 

[Raha~]

منابع تأمین آب

بیشتر آب وارد شده به تالاب حاصل از بارش‌های جوی، چشمه‌های اطراف و رودخانه‌های فصلی در منطقه مانند رودخانه فراهان، شهرآب و قره کهریز می‌باشد. در سالهای اخیر ورود پساب فاضلاب شهر اراک به میزان ۷۰۰ لیتر در ثانیه از دیگر منابع تغذیه آبی تالاب بوده‌است که بر زیست‌بوم منطقه تأثیر گذاشته‌است. میزان پساب ورودی فاضلاب به تالاب سالانه ۳۱ میلیون متر مکعب است و با توجه به شرایط اضطراری تالاب نیاز است که حق آبه ۲۵ میلیون و ۳۶۰ هزار متر مکعبی آن از پساب‌ها تأمین شود. نمک موجود در تالاب باعث ضدعفونی شدن آب‌های وارد شده به منطقه می‌شود.

در سال‌های اخیر سطح سفره‌های آب زیرزمینی در منطقه تالاب ۱۳ متر افت داشته‌است که این موضوع خطر شور شدن آب‌های زیرزمینی و آسیب‌های ثانویه محیطی را...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Raha~]

ویژگی اقلیمی​

تالاب میقان در زمستان
آب و هوای تالاب، مدیترانه‌ای گرم و خشک است. میزان بارندگی سالانه آن ۳۵۴ میلی‌متر و تبخیر سالانه آن چهار برابر میزان بارندگی یعنی ۱٬۴۴۶ میلی‌متر می‌باشد. منطقه اختلاف دمای سالانه بالایی دارد و گاهی به ۶۹ درجه سانتیگراد نیز می‌رسد.

 

[Raha~]

دخالت‌های بی‌رویه انسانی در ۲۷ سال اخیر باعث شده تا دمای تالاب یک درجه افزایش پیدا کند.[۱۶] بیشترین دمای ثبت شده در منطقه تالاب ۴۴ درجه بالای صفر و کمترین دمای ثبت شده ۳۳ درجه زیر صفر بوده‌است.
به دلیل قرارگیری شهر در نزدیکی تالاب، بخار آب برخاسته از سطح تالاب باعث تلطیف هوا، افزایش بخار و مه و تأثیر مثبت بر کاهش انتقال ریزگردها می‌شود،[۲۰] اما از طرفی به دلیل قرارگیری فرودگاه در نزدیکی تالاب، در زمستان باعث لغو پروازها می‌شود.

 

[Raha~]

ویژگی‌های بوم‌شناختی​

این تالاب به دلیل وسعت، ویژگی‌های بوم‌شناختی و میزان تأثیرگذاری آن بر اقلیم منطقه و شهر اراک یک بوم‌سازگان حساس تلقی می‌شود[۲۲] و به دلیل زیست‌بوم شکننده، در سال ۱۳۸۷ به منطقه شکار ممنوع تبدیل شد.[۲۳] با توجه به ویژگی‌های ارزشمند و منحصر به‌فرد زیست‌محیطی، تالاب میقان شاخص‌های لازم برای پیوستن به تالاب‌های بین‌المللی و نیز منطقه حفاظت شده پرندگان مهاجر و همچنین ثبت به عنوان منطقه‌ای ملی طبیعی را داراست.

 

[Raha~]

گیاگان
پوشش گیاهی (گیاگان) در حاشیه تالاب ضعیف است و تنها در شمال غرب و جزایر میانی که سفره آب زیر زمینی بالاست گونه‌های گیاهی آتریپلکس و قره‌داغ (گیاه) دیده می‌شود که به علت تبخیر و تعرق این گیاهان سطح، ایستایی در فصل تابستان پایین می‌رود و گونه‌ها برای دستیابی به آب برای ریشه‌های خود پایین می‌روند و به صورت چتری روی تپه را می‌پوشانند. این گیاهان هم‌زمان با رشد کردن از حرکت ذرات ماسه‌ها جلوگیری می‌کنند و باعث تشکیل نبکا می‌گردند. ارتفاع این نبکاها به ۱٫۵ تا ۲٫۵ متر می‌رسد.

 

[Raha~]

گونه‌های گیاهی اصلی منطقه، ۳ نوع هستند که شامل گونه‌های خانواده گندمیان، خانواده گون و خانواده شاهی می‌شود.[۲۳][۲۶] در منطقه تعداد ۵۰ گونه گیاهی سازگار با شوری خاک وجود دارد. به‌طور کلی این منطقه ذخیره گاه مناسبی برای گیاهان هالوفیت است.[۲۷] بر اثر تخلیه پساب تصفیه خانه فاضلاب شهر اراک به تالاب، شوری خاک قسمت جنوب غربی تالاب بر اثر شسته شدن نمک سطحی کاهش پیدا کرده و پوشش گیاهی متراکمی از گیاه آویارسلام در این قسمت از تالاب گسترش یافته که این موضوع بوم‌سازگان این قسمت از تالاب را دگرگون کرده‌است.

 

[Raha~]

۱۶ خانواده از گونه‌های گیاهی منطقه، به صورت یکساله و چند ساله هستند و از نظر فرم رویش به صورت بوته‌ای، علفی، درختچه‌ای و درختی در قالب ۱۴ نوع گیاهی وجود دارند.[۲۹] از گیاهان موجود در منطقه می‌توان به سیاه‌شور، اسفناج باغی، جگن، قره‌داغ (گیاه)، شور مرغ، گوریک، شورسراجه و بتنه اشاره کرد

 

[Raha~]

زیاگان
تالاب میقان از زیستگاه‌های پرندگان مهاجر سیبری و از زیستگاه‌های مهم پرندگان مهاجر در مرکز کشور است.[۳۱] این تالاب به تنهایی ۶۸ درصد از پرندگان استان مرکزی و ۲۷ درصد پرندگان کشور را در خود جای داده‌است[۲۳] که از این میزان ۲۷ گونه آسیب‌پذیر یا نادر حمایت شده در میان آن‌ها وجود دارد. از جمله پرندگان تالاب درناهای خاکستری هستند که سالانه ۱۰ هزار قطعه در تالاب ساکن می‌شوند.[۳۲] این تالاب به دلیل از بین رفتن دیگر زیستگاه‌های پرندگان مهاجر مانند تالاب شادگان اصلی‌ترین زیستگاه پرندگان مهاجر منطقه غرب مدیترانه محسوب می‌شود.