نویسندگان، مهندسان روح بشریت هستند.
خوشنویسی هنر خوشنویسی دوره امپراتوری عثمانی
- نویسنده موضوع Niyosha22
- تاریخ شروع
- پاسخ‌ها 11
- بازدیدها 517
- کاربران تگ شده هیچ
- نویسنده موضوع
- #2
مقدمه
خوشنویسی ستون فرهنگ و هنر اسلامی است که طی 14 قرن از ابتدای نزول آیات قرآن به دست هنرمندان کشورهای مختلف اسلامی به اشکال متفاوتی نگارش شده و ملت های بی شماری در باور کردن آن سهم داشته اند. شکوفایی دست نوشته های اسلامی از حوزه ی امپراتوری شهر بغداد با اقلام شش گانه ابن مقله بیضاوی شروع شد و در طی زمان درخشش هنرمندانی مانند ابن بواب و یاقوت مستعصمی باعث تثبیت اقلام متعدد نوشتارهای اسلامی تا دیگر سرزمین های مسلمان گردید. این انتقال با مهاجرت های مدام تاریخی به اقصی نقاط انجام گرفت و حامیان و علاقه مندان این هنر را به خود جلب نمود که در این میان دوره امپراتوری عثمانی از قرن 7ه.ق تا زمان دوره جمهوری از آن مستثنی نیست. مقاله حاضر با هدف شناسایی و معرفی کاتبان و خوشنویسان دوره عثمانی بر...
خوشنویسی ستون فرهنگ و هنر اسلامی است که طی 14 قرن از ابتدای نزول آیات قرآن به دست هنرمندان کشورهای مختلف اسلامی به اشکال متفاوتی نگارش شده و ملت های بی شماری در باور کردن آن سهم داشته اند. شکوفایی دست نوشته های اسلامی از حوزه ی امپراتوری شهر بغداد با اقلام شش گانه ابن مقله بیضاوی شروع شد و در طی زمان درخشش هنرمندانی مانند ابن بواب و یاقوت مستعصمی باعث تثبیت اقلام متعدد نوشتارهای اسلامی تا دیگر سرزمین های مسلمان گردید. این انتقال با مهاجرت های مدام تاریخی به اقصی نقاط انجام گرفت و حامیان و علاقه مندان این هنر را به خود جلب نمود که در این میان دوره امپراتوری عثمانی از قرن 7ه.ق تا زمان دوره جمهوری از آن مستثنی نیست. مقاله حاضر با هدف شناسایی و معرفی کاتبان و خوشنویسان دوره عثمانی بر...
امضا : Niyosha22
- نویسنده موضوع
- #3
چکیده
واژگان کلیدی: خوشنویسی عثمانی، حمداله آماسی، احمد قره حصاری، حافظ عثمان، مصطفی راقم.
ورود سبک نوشتاری یاقوت مستعصمی به منطقه اولیه عثمانی ها که در ابتدا آناتولی نامیده می شد همزمان با مرگ این استاد در بغداد اتفاق افتاد رویدادی مبارک برای دنیای هنر این منطقه که با مهاجرت شاگردان و پیروان سبک یاقوت با حمله مغولان صورت پذیرفت. این موضوع باعث شد تا از قرن 7ه.ق بسیاری از خوشنویسان منطقه آناتولی که تا آن زمان با خط نسخ دوره سلاجقه روم می نوشتند در نوع نوشتار و سبک خود تجدید نظر کرده و با تغییر تحول در اصول یاقوت خط نسخ جدیدی را پایه گذاری کنند. از جمله این هنرمندان که بعدها با قدرت گرفتن عثمانی ها در غرب آناتولی توانست خوشنویسی اقلام شش گانه را متحول کند شیخ حمداله اماسی است که همزمان با...
واژگان کلیدی: خوشنویسی عثمانی، حمداله آماسی، احمد قره حصاری، حافظ عثمان، مصطفی راقم.
ورود سبک نوشتاری یاقوت مستعصمی به منطقه اولیه عثمانی ها که در ابتدا آناتولی نامیده می شد همزمان با مرگ این استاد در بغداد اتفاق افتاد رویدادی مبارک برای دنیای هنر این منطقه که با مهاجرت شاگردان و پیروان سبک یاقوت با حمله مغولان صورت پذیرفت. این موضوع باعث شد تا از قرن 7ه.ق بسیاری از خوشنویسان منطقه آناتولی که تا آن زمان با خط نسخ دوره سلاجقه روم می نوشتند در نوع نوشتار و سبک خود تجدید نظر کرده و با تغییر تحول در اصول یاقوت خط نسخ جدیدی را پایه گذاری کنند. از جمله این هنرمندان که بعدها با قدرت گرفتن عثمانی ها در غرب آناتولی توانست خوشنویسی اقلام شش گانه را متحول کند شیخ حمداله اماسی است که همزمان با...
امضا : Niyosha22
- نویسنده موضوع
- #4
هنر خوشنویسی اسلامی دوره عثمانی
شهر بغداد مرکز اولین حکومت عباسی بود که در دوره ایلخانی هنرمندان بسیاری را در خود پرورش داد و از طریق این شهر بود که نخستین بار هنر خوشنویسی با سبک یاقوت مستعصمی به قلمرو عثمانی راه یافت. تاریخ تحول هنر خوشنویسی اسلامی نشان می دهد که نمونه خطوط تثبیت شده دوره عباسی به قلم توانای ابن مقله بیضاوی شیرازی به وجود آمد شامل اقلام ثلث، نسخ، توقیع و رقاع، محقق و ریحان. این اقلام طی قرون متمادی توسط استادان بنامی مانند ابن بواب و یاقوت طی سه دوره متوالی تکمیل شدند. دوره اول مصادف با زمان ابوعلی محمد بن مقله بیضاوی شیرازی وزیر دربار عباسی (328 ه.ق) و برادرش بود که در زمان او بی سرو سامانی اقلام پایان یافت و 12 قاعده خوشنویسی ایجاد و از خط کوفی ابتدایی 6 خط متفاوت...
شهر بغداد مرکز اولین حکومت عباسی بود که در دوره ایلخانی هنرمندان بسیاری را در خود پرورش داد و از طریق این شهر بود که نخستین بار هنر خوشنویسی با سبک یاقوت مستعصمی به قلمرو عثمانی راه یافت. تاریخ تحول هنر خوشنویسی اسلامی نشان می دهد که نمونه خطوط تثبیت شده دوره عباسی به قلم توانای ابن مقله بیضاوی شیرازی به وجود آمد شامل اقلام ثلث، نسخ، توقیع و رقاع، محقق و ریحان. این اقلام طی قرون متمادی توسط استادان بنامی مانند ابن بواب و یاقوت طی سه دوره متوالی تکمیل شدند. دوره اول مصادف با زمان ابوعلی محمد بن مقله بیضاوی شیرازی وزیر دربار عباسی (328 ه.ق) و برادرش بود که در زمان او بی سرو سامانی اقلام پایان یافت و 12 قاعده خوشنویسی ایجاد و از خط کوفی ابتدایی 6 خط متفاوت...
امضا : Niyosha22
- نویسنده موضوع
- #5
حملات مغولان به بغداد و فتح آن سبب گردید تا بسیاری از خوشنویسان ساکن در آن شهر که جان سالم به در برده بودند از قلمرو آنان دور شده و به مناطق مختلف عثمانی هجرت کنند و در اشاعه سبک یاقوت و آموزش آن به هنرمندان منطقه آناتولی دست داشته باشند. یکی از خوشنویسان علاقمند به سبک وارداتی مذکور، چلبی محمد بود که توانست روش یاقوت را از آناتولی تا روملیا بسط دهد. در واقع استفاده از سبک نوشتاری خوشنویسان مهاجر به این منطقه از قرن 7 ه.ق ادامه یافت تا جایی که در مرکز شهرهایی مانند بورسا-ازمیر هم تا نیمه دوم قرن 8 ه.ق از سبک یاقوت استقبال کردند. این مناطق مرکزی بودند که در آن هنرمندان کاتب جایگاه خاصی کسب کردند و طبق اصل آموزشی این هنر را به علاقمندان آموزش دادند. در این زمان بود که نسخه های مصور در زمان...
امضا : Niyosha22
- نویسنده موضوع
- #6
در واقع تغییر در اسلوب یاقوت توسط شیخ حمداله به تأسیس سبک هنر خوشنویسی دولت عثمانی انجامید و نوشتار جدید او باعث شد تا بر اصول اولیه خطوط سته دوره عباسی غلبه کند تا جایی که تکمیل سبک او که بر پایه روش یاقوت بود این ذهنیت را مدت ها برای کاتبان عثمانی فراهم کرد که یاقوت اصلیت ترک داشته یا آماسی بوده است. شیخ حمداله کار شگرفی انجام داد و اقلام ششگانه او به شکل غالبی در هنر خوشنویسی عثمانی مورد تأیید قرار گرفت تا جایی که به مرور زمان روش اصلی سبک یاقوت به فراموشی سپرده شد. این موضوع به منزله ترک سبک یاقوت توسط شیخ حمداله نبود زیرا وی وفاداری خود را به حفظ اصول اولیه نگارش اقلام سته یاقوت در بسیاری از نامه ها-طومارها و متون خود حفظ کرده بود که به منزله جانبداری او از روش کار یاقوت است. اهمیت...
امضا : Niyosha22
- نویسنده موضوع
- #7
اهمیتی که کاتبان سنت گرای عثمانی برای نگارش اقلام سته یاقوت داشتند سبب شد تا یک نسل بعد از رواج شیوه ابداعی شیخ حمداله، مجدداً سبک یاقوت توسط خوشنویس مشهور یعنی احمد قره حصاری در همان قرون 9 و 10 ه.ق احیا شود. او یکی از فعال ترین خوشنویسانی بود که توانست در مدت زمان کمتری روش یاقوت را احیا و در قلمرو عثمانی بسط دهد. یکی از دلایل شهرت و فعالیت این استاد به این موضوع برمی گردد که در طول قرن 10 ه.ق امپراتوری عثمانی در اوج بود و ثبات سیاسی آن سبب می گردد تا آثار باشکوهی به سفارش سلطان و درباریان نوشته شود. کیفیت این آثار در حد اعلا و توسعه آن هم عمیقاً از سنت ایرانی تأثیر می گرفت که بیشتر نتیجه مهاجرت هنرمندان به استانبول بوده ست. این مهاجرت ها ریشه در تصرف تبریز توسط عثمانی ها در سال 920...
امضا : Niyosha22
- نویسنده موضوع
- #8
قرن 10 ه.ق برای مناطق شرقی مدیترانه مصادف با گسترش حوزه مسلمین بود زیرا در این قرن عثمانی ها توانستند بزرگترین رقبای سیاسی خودیعنی ممالیک مصر و سوریه را از میان برداشته و موقعیت خود را در جنوب شرقی اروپا محکم کنند تا جایی که فتوحات بعدی آنها باعث شد تا کرت هم به حوزه عثمانی ملحق شود.یکی شدن این سرزمین ها هدف اصلی دولت عثمانی بود که بازتاب آن در کتابت قرآن های اواخر قرن 10 تا قرن 11 ه.ق دیده می شود. به نظر می رسد در قرن 11 ه.ق نوعی قالب یکپارچه در کتابت قرآن های پایتخت عثمانی مورد توجه قرار گرفت که تا قرن 12 ه.ق ادامه داشت و توانست سنت غالب هنری استانبول را برای تمام منطقه حاکم کند، در نتیجه بسیاری از کاتبان از استانبول به ایالات دیگر هجرت کردند و به این وسیله خط ثلث و نسخ شیوه شیخ حمداله...
امضا : Niyosha22
- نویسنده موضوع
- #9
حافظ عثمان با نسخه برداری از آثار آماسی کار خود را آغاز کرد «... چنان که رقم او در آثارش گاه این بود:«نُقِلَ عن خط حمداله شیخ رحمها الله»، که برای نمونه در جزء آخر قرانی از 1099 دیده می شود.او سپس با بهتر کردن شکل حروف، نرمی چرخش قلم، کاهش تعداد دم های فرود آمده، شیرینکاری هایی در بین سطور، بازکردن فضاهای بین حروف و کلمات به طوری که چارچوب متن منظم تر و جمع و جورتر شود، نسخ ویژه خود را آفرید. او اغلب به قلم خفی که مناسب آثاری در قطع کوچک یا متوسط بود، قرآن یا قسمت هایی از آن را می نوشت...»(10) دیگر آثار او قطعاتی است که در آنها چند سطر نسخ خفی در کنار تک سطری به خط جلی محقّق یا ثلث قرار گرفته، اما اصیل ترین ترکیب بندی خطاطی حافظ عثمان در حِلیه نویسی است. سبک حافظ عثمان، که تا آخر دوره...
امضا : Niyosha22
- نویسنده موضوع
- #10
یکی از اقلام رسمی دولت عثمانی که بسیار مورد توجه بود خط رقاع است که سابقه آن به ایران باز می گردد. این خط به دلیل شکل معلق خود در قلمرو عثمانی بعدها به نام خط تعلیق هم شهرت یافت که بیشتر در مکاتبات رسمی عثمانی به کار می رفت، این قلم بعد از جنگ سلطان محمد دوم با آق قویونلوها در سال 1473 م به استانبول وارد شد و ورود آن باعث رواج تغییرات جالب در نوع نوشتاری اقلامی شد که در دولت عثمانی به کار می رفت مثل تغییراتی که در خط دیوانی مشاهده می شود. این قلم از قرن 9 ه.ق به بعد به شکل مارپیچی موزون بیشتر برای مکاتبات رسمی کاربرد یافته و استفاده از آن فقط به دربار سلطنتی محدود شده و خارج از آن کاملاً ممنوع بود. خط دیوانی-جلی دیوانی با قلم رقاع فقط در دیوان همایونی حکومت امپراتوری عثمانی از قرن 9 ه.ق...
