خوشنویسی وصال شیرازی و خطّ نسخ

[Niyosha22]

محمد شفیع ملقب به «میرزا کوچک» متخلص به وصال «فرزند محمد اسماعیل، در سال 1197 قمری (مهگردی) در شیراز تولد یافت. مادر وصال دختر شاعری به نام میرزا عبدالرحیم شیروانی بود وصال پس از فرا گرفتن مقدمات

نویسنده: دکتر هیبت الله مالکی
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی فیروز آباد

محمد شفیع ملقب به «میرزا کوچک» متخلص به وصال «فرزند محمد اسماعیل، در سال 1197 قمری (مهگردی) در شیراز تولد یافت. مادر وصال دختر شاعری به نام میرزا عبدالرحیم شیروانی بود وصال پس از فرا گرفتن مقدمات صرف و نحو و خط و حکمت و تفسیر ریاضی و موسیقی و فنون ادب در خطوط هفت گانه به ویژه خط نسخ و شاعری از مشاهیر و نامورانی است...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Niyosha22]

حکیم قاآنی شیرازی که، ازاعضا برجسته انجمن ادبی وصال بوده و همواره با این خطاط برجسته و شاعر بزرگ فارس نشست و برخاست داشته است، در قصیده ای هنر و فرهنگ و شخصیت وصال را این چنین ستوده است:
خهی وصال سخندان که گشته نقد سخن
به سعی صیرفی طبع او تمام عیار
نه یک شعیر ز شعرش طمع نمود صله
نه یک پشیز به نثرش طلب نمود نثار
کلامش آب روان است و طبعش از حسرت
نشسته برلب آب روان چو بوتیمار
به هفت خط جهان رفته صیت هفت خطش
ولی ز هفت خطش نیست حظ یک دینار
وصال بیش از شش سال نداشت که پدرش درگذشت. پس از پدر، میرزا عبدالرحیم یعنی پدر مادرش تربیت وصال را بر عهده گرفت. میرزا عبدالرحیم نیز دوسال بعد بدرود زندگی گفت و سرپرستی وصال به دایی وی، میرزا عبدالله رسید. میرزا عبدالله نیز پیشه اش قرآن نویسی بود وخطی متوسط...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Niyosha22]

(دکتر مهدی حمیدی، شعر در دوره ی قاجار، ص 110-90)
وی با این که شاعری است مداح، اما هزینه ی زندگی خود و فرزندان و وابستگانش را با کتابت قرآن مجید و دیگر کتاب های عرفاء و شعراء تأمین می کرد و با تمرین و پشتکار این رادمرد بلند همت و فرزندان و شاگردان وی خط نسخ و سایر خطوط پایه و مرتبه ای والا یافتند به گونه ای که در زمان ایشان، مکتب شیراز با خط شیرازی، نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورهای مسلمان به ویژه شبه قاره هندوستان کاملاً شناخته شده بود و خود بدین شیوه شایسته همواره فخر و مباهات می کرده است چنان که در ابیات زیر گفته است:
از این که پیش کسی چون کمان دو تا نشوم
دو تا شدم چو کمان و به حلق کردم بند
همیشه قامت من قوس بود و کلکم تیر
که بود رزق مرا این کمان و تیر بسند
فاف من همه از سند و هند...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Niyosha22]

بعضی از قرآن ها به قطع وزیری و برخی هیکلی بوده است. پاره ای از آن ها را در صفحات بزرگ شروع می نموده، سه سطر با خط ثلث درشت در اول و وسط و آخر می نگاشته و میانه ی آن ها را با قلم ریزتری با خط نسخ پر می کرده است و دو ضلع اطراف سطرهای خط نسخ از دو طرف برای طلاکاری و تذهیب خالی بوده، ترجمه را با سرخ نویسی به خط نستعلیق با قلم خفی، زیر سطرها می نگاشت.
سر سوره را به خط رقاع و خواص سوره ها را با خط شکسته، در حاشیه درشت می نمود. هرقرآنی که به پایان می رسید، شماره ی عدد قرآن هایی که تا آن زمان نگاشته بود در خاتمه می نگاشت... بیشتر این قرآن ها را که به چهار یا پنج خط به پایان می رسید، مردم هند و افغانستان خریدار بودند، چون بنا به خواسته ی آنان بدین گونه نوشته می شد و آنان با پرداخت بهای گزاف به...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.