خواننده بیوگرافی حسن زیرک

[S.LOTFI]

حسن زیرک (به کردی: حه‌سه‌ن زیره‌ک) (زادهٔ ۸ آذر ۱۳۰۰ در بوکان – درگذشتهٔ ۵ تیرماه ۱۳۵۱ در بوکان) خوانندهٔ پرآوازهٔ ترانه‌های کردی در مناطق کردنشین غرب ایران بود.

حسن زیرک
Hassanzirak-kurdish singer (2).png
حسن زیرک

اطلاعات پس‌زمینه
نام شناسنامه‌ای
حسن زیرک
نام(های) دیگر
بلبل کردستان

زاده
۸ آذر ۱۳۰۰ خورشیدی در بوکان

خاستگاه
کُرد ایران

تاریخ مرگ
۵ تیرماه ۱۳۵۱ (۵۰ سال)
بیمارستان بوکان

علت مرگ
سرطان کبد

سبک
موسیقی کردیِ سنتی و فولکلوریک

سال‌های فعالیت
از ۱۳۳۲ (رادیو بغداد) تا ۱۳۵۱ خورشیدی

علت سرشناسی
تُن صدای خاص

بنیانگذار

سبک نوین موسیقی کردی
حسن زیرک با ضبط تعداد زیادی از آوازهای سنتیِ مردم کرد، سبب حفظ و نگهداری این آثار فرهنگی از گزند فراموشی شد. از او بیش از ۱۰۰۰ ترانه و آواز...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[S.LOTFI]

ابهاماتی در محل تولد حسن زیرک وجود دارد، عده‌ای بر این باورند که زیرک در روستای هرمیله میان بوکان و سقز به دنیا آمده‌است. اما براساس شناسنامه و به گفتهٔ مردم منطقهٔ بوکان و خانواده‌اش، او در سال ۱۳۰۰ خورشیدی در محلهٔ قلعهٔ سردار شهر بوکان، آذربایجان غربی به دنیا آمده‌است. حسن در پنج سالگی پدرش را از دست داد و بیشتر زندگی را در رنج و مشکل گذراند. مادرش توانایی نگه‌داری و تربیت فرزندان را نداشته، به ناچار تن به ازدواج دوباره می‌دهد و فرزندان و از جمله حسن به مدرسه نرفته و جهت امرار معاش به کارگری می‌پردازند. مادر زیرک، به گفته خود حسن زیاد با او مهربان نبوده‌است و به همین دلیل زیرک از همان سال‌های نوجوانی‌اش به صورت مستقل و تنها زندگی کرده‌است. زیرک ۲ خواهر و ۲ برادر داشت.

عبدالله زله...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[S.LOTFI]

با این حال پس از کسب معروفیت، افرادی در ایران مانع از ادامهٔ فعالیت حسن زیرک شده و به بهانه‌های مختلف او را از رادیوهای تهران و کرمانشاه اخراج کردند. در سال‌های ۱۳۴۱ و ۱۳۴۳ زندگی کارمندی زیرک به سرازیری می‌افتد و دولت به او حقوق نمی‌دهد چرا که رئیس برنامهٔ کردی وقت شکرالله بابان گفته بود: «ما نزدیک به ۱۵۰۰ ترانه با صدای حسن زیرک داریم، دیگر احتیاجی به خود او نیست.»[۱۳]

در سال ۱۳۹۶ برای نخستین بار عارف ابراهیم‌پور در برنامه‌ای که از دویچه وله آلمان پخش شد، موضوع اختلاف و اخراج حسن زیرک توسط مظهر خالقی از رادیو کرمانشاه را رسانه‌ای کرد. در شبکه‌های مجازی عده‌ای برای حمایت از مظهر خالقی، این موضوع را جعلی و غیرواقعی خواندند. تا این‌که حسام‌الدین امین یکی از نخبان کُرد و اهل سنندج در مورد...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[S.LOTFI]

میدیا زندی، همسر اول حسن زیرک، که خود گویندهٔ بخش کردی رادیو تهران بود، می‌نویسد:[۱۹]

«حسن زیرک نزدیک به هزار ترانه در تهران و کرمانشاه اجرا کرده‌بود و به خاطر همین ترانه‌های او بود که روزانه نزدیک به دوهزار نامه ارسال می‌شد، و حتی درون نامه پول قرار می‌دادند تا ترانهٔ مورد درخواست آنان پخش شود. برنامه‌های کردیِ رادیو تهران و کرمانشاه به‌خاطر صدای دلنشین حسن زیرک مورد توجه همه قرار گرفته‌بود و آن موقع هر روز دو بار برنامهٔ «ما و شنوندگان» پخش می‌شد. حسن زیرک با صدای رسا و لذت‌بخش خود باعث معروفیت و کیفیت و شکوفایی برنامه‌های کردی در تهران و کرمانشاه شده‌بود و سیل نامه‌های طرفداران ترانه‌های او هر روز به رادیو جاری بود. اما با وجود این‌همه خدمت، حسن زیرک را دیگر به رادیو راه ندادند و او...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[S.LOTFI]

سال‌های پایانی زندگی حسن زیرک در تلخی و ناکامی گذشت و چندان به آوازخوانی نمی‌پرداخت. زیرک طی ۵۰ سال عمرش، بارها مورد اذیت و آزار به شکل‌های مختلف قرار گرفت، از زندانی‌شدنش در عراق گرفته تا در ایران توسط ساواک و اخراج از رادیو کُردی کرمانشاه و طرد شدن توسط سایر هنرمندان و همکارانش در رادیو سبب ناراحتی و رنجشش شده بود.[۲۲]

این موضوع آنقدر جدی بود که در یکی از نوارهای کاست که با صدای خودش در سال‌های پایانی زندگی‌اش ضبط شده چنین گفته‌است:

هنر برای من بهره‌ای نداشت. چون کُردم و به زبان کُردی صبحت می‌کنم. هنر نزد کُرد جایگاهی ندارد. آخر مرگم نزدیک است و خداحافظی کنم و زیر خاک بروم و دیگر هیچ کُردی را نبینم.[۲۳]

در نهایت متأثر از آزرده خاطربودنش؛ مدتی در شهر اشنویه اقامت کرده بود و بعدها به...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.