جهان معاصر تاریخچه انقلاب روسیه

[Bita]

انقلاب ۱۹۰۵ روسیه (۲۲ ژانویه ۱۹۰۵ تا ۱۶ ژوئیه ۱۹۰۷) موجی از ناآرامی‌های سیاسی توده‌ای در بخش‌های وسیعی از امپراتوری روسیه بود. این انقلاب سبب متقاعد شدن تزار نیکلای دوم برای تبدیل حکومت روسیه از استبداد به سلطنت مشروطه گردید.

پیش‌زمینه‌ها

از چندین سال پیش از ۱۹۰۵ و به ویژه پس از جنگ تحقیرآمیز روسیه و ژاپن (۱۹۰۴ تا ۱۹۰۵)، گروه‌های متنوع اجتماعی، نارضایتی خود را از سیستم اجتماعی و سیاسی روسیه نشان دادند. اعتراضات آن‌ها از سخنرانی‌های باز، اعتصاب‌های کارگران تا شورش‌های دانشجویی و تروریسم را شامل می‌شد.

یکشنبه خونین

این تلاش‌ها، که توسط اتحادیه آزادی‌خواهی هماهنگ می‌شد، در کشتار تظاهرات مسالمت‌آمیز در نزدیکی کاخ زمستانی در سن پترزبورگ، در یکشنبه خونین (۲۲ ژانویه ۱۹۰۵) به اوج خود رسید...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bita]

واقعه یکشنبه خونین ۲۲ ژانویه باعث شد تا توهمی که بسیاری از مردم فرودست روسیه نسبت به تزار داشته و به او به چشم «پدری مهربان» نگاه می‌کردند از بین رفته و جای خود را به درگیری رودررو میان مردم و حکومت تزاری بدهد. متعاقب یکشنبه خونین فعالیت‌های مبارزاتی در روسیه شدت گرفت.
گسترش انقلاب
در پی آن، در سن پترزبورگ و سایر مراکز بزرگ صنعتی، اعتصاب عمومی شکل گرفت. در واکنش به اعتصاب‌ها، نیکلا در ماه فوریه اعلام کرد که قصد دارد یک مجلس مشورتی منتخب مردم، ایجاد کند. اما این پیشنهاد رضایت کارگران، دهقانان (که قیامشان در حال گسترش بود)، و حتی لیبرالهای زمستووها (Zemstvo) (ارگان‌های دولت محلی) و حرفه‌ها را که در آوریل خواهان تشکیل مجلس مؤسسان شده بودند فراهم نکرد. لیبرال‌ها، طبقه متوسط و تحصیل‌کرده را...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bita]

انقلاب ۱۹۱۷ روسیه، جنبشی سیاسی در روسیه بود که در سال ۱۹۱۷ با سرنگونی دولت موقت که بعد از حکومت تزارها به روی کار آمده بود به اوج خود رسید و به برپایی اتحاد شوروی (که تا سال ۱۹۹۱ برقرار بود) انجامید. این انقلاب در دو مرحله صورت گرفت:
ابتدا انقلاب فوریه ۱۹۱۷ بود که نیکولای دوم، آخرین تزار روسیه را از سلطنت خلع کرد. این انقلاب پس از کمی کش و قوس، دولت موقت به رهبری الکساندر کرنسکی را به قدرت رساند.
دومین مرحله، انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ است. انقلاب اکتبر که تحت نظارت حزب بلشویک (منشعب از حزب سوسیال-دموکرات کارگری روسیه) و به رهبری ولادیمیر لنین به پیش می‌رفت، قدرت را طی یک یورش نظامی همه‌جانبه به کاخ زمستانی سن پترزبورگ و سایر اماکن مهم از دولت موقت گرفت. در این انقلاب افراد بسیار کمی کشته شدند...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bita]

مقاله انقلاب اکتبر 1917 روسيه

مورخان پرسيده اند آيا قبضه قدرت به دست بلشويك ها در اكتبر 1917 كودتايى بود، كه بلشويك هاي متهور به اجرا در آوردند، يا انقلابى حقيقى، كار كارگران و سربازان تندرو پترگراد. ولى شايد جالبترين جنبه ي حوادث نه جسارت بلشويك ها، نه رفتار كارگران، بلكه از هم گسيختگى كامل مرجعيت دولتى بود.
لنين قاطعانه پيروان خود را به عمل ترغيب، و استدلال مى كرد كه صبركردن ممكن است مهلك از آب در بيايد. او سرانجام موفق شد بر كميته مركزي حزبش فايق آيد، بجز بر دو متمرد مهم، زينويف و كامنف. رفقاى قديمى لنين چنان با تصميمى كه به نظرشان بى پروا مى آمد مخالف بودند كه تصميم گرفتند تاريخ قيام طرح ريزي شده را در يك روزنامه ي غيركمونيست منتشر كنند. آنها نوي مير، نشريه اى به سردبيرى ماكسيم...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bita]

بارى، لنين پى برد كه لازم است به دهقانان اجازه داده شود انقلاب خود را به انجام برسانند تا بشود بر آنها فايق آمد، يا دست كم آنها را خنثى كرد. بعد از اكتبر وظيفه اصلى محركان بلشويك در روستاها پخش فرمان زمين بود. اين مهمترين استدلال محركان در تلاش براى قبولاندن اين موضوع به دهقانان بود كه بلشويك ها در طرف آنان قرار دارند.
دولت جديد، موسوم به شوراي كميسرها و به رياست لنين، هيأتى منحصرا بلشويكى بود. صورت اسامى كميسرها مايه ي ناكامى اكثريت سربازان و كارگران تندرو كه به رسيدن بلشويك ها به قدرت كمك كرده بودند شد، چرا كه انتظار داشتند دولتى از ائتلاف سوسياليست ها تشكيل شود. بخش قابل توجهى از رأس رهبرى حزب نيز ائتلاف را ترجيح مى داد. بعضى رهبران چنان احساس نيرومندى نسبت به اين امر داشتند كه استعفا...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bita]

از نظر آنها، انقلابشان در دراز مدت فقط در صورتى مى توانست موفق شود كه كشورهاى همدل، پيشرفته تر، و بالاتر از همه ملل سوسياليست، به آن كمك مى كردند. انتظار يك انقلاب سوسياليستى به دنبال ويرانگرى ديوانه وار جنگ جهانى اول به هيچ وجه بى معنى نبود. ما امروز مى دانيم كه انقلاب وقوع پيدا نكرد، نظم قديم بار ديگر خود را محكم كرد. ليكن، در آن وقت، اميد يا بيم يك چنين دگرگونى آشوبنده اى در هر كسى، اعم از دوست و دشمن، خانه كرده بود.
اين انتظار انقلاب جهانى براى لنينيست ها مسئله اى نظري نبود، امرى بود كه بر رفتار روزمره آنها تأثير مى گذاشت. بلشويك هاى پيروزمند با جماعتى از ملل متخاصم مواجه بودند كه با هم متحد شده بودند. چنين خصومتى نه تنها براى بلشويك ها غيرمنتظره نبود، بلكه لازم هم بود. آنهايى كه به...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bita]

درحالى كه دوري جستن از دموكراسى انتخاباتى سبب درونكاوي زيادي نشد، تعليق آزادي بيان به مباحثات پر هيجان در ميان بلشويك ها منجر شد. در چهارم ماه نوامبر در كميته ي اجرايي مركزى سويتها عده اي از رهبران برجسته بلشويك به سود آزادى مطبوعات دلايل بليغ اقامه كردند. آنان در كمال اطمينان - اگرچه بى ترديد به اشتباه - معتقد بودندكه اگر ديدهاي متعدد مخالف يكديگر به مردم روسيه عرضه مى شود، آنها مى توانند صحت موضع بلشويك ها را ببينند. لنين بشدت با اين موضع مخالفت ورزيد و از اصل آزادي مطبوعات با تحقير سخن گفت. و بار ديگر غالب شد. حكمرانان جديد بلافاصله نتوانستند تمام نشريات ضد بلشويك را از بين ببرند. ليكن، در ظرف هشت ماه اول حكومتشان به انجام اين كار موفق شدند. هنگامى كه جنگ داخلى آغاز شد و انقلابيون...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bita]

بارى، چك ها هرگز به مقصد نرسيدند، براى اينكه آنها در حين عبور از سيبرى جنگ با بلشويك ها را آغازكردند. در ماه مه سال 1918 حكومت بلشويكى در سيبرى هنوز چنان ضعيف بود كه پنجاه هزار چك مى توانستند آن را براندازند. اين دگرگونى كاملا غيرمنتظره به ضد بلشويك ها اجازه داد خود را جا بيندازند و سازماندهى كنند. بعد از مقدار زيادي جر و بحث سفيدها رژيمى ليبرال تأسيس كردند كه انقلابيون سوسياليست در آن نقش بسيار مهمى بر عهده داشتند. بارى، اين دولت فقط براى مدت كوتاهى دوام آورد. در ماه نوامبر سال 1918 نظاميان دولت سوسياليست را برانداختند و درياسالار آلكساندر کلچاك، رئيس سابق ناوگان درياى سياه، را به عنوان فرمانرواى عالى معرفى كردند.
پايان جنگ در اروپا عواقب دوررسى براى جريان جنگ داخلى در روسيه داشت. مادام...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bita]

با اين همه، بلشويك ها دست كم تا حدى به سبب ضعف دشمنانشان برنده شدند. سفيدها ايدئولوژي جذاب يا چارچوب ذهنى درستى براى به انجام رساندن مهمترين وظيفه ي خود، تحميل نظم بر جمعيتى بى ميل، نداشتند. از آنجا كه آنها وظيفه ي خود را عمدتا وظيفه اى نظامى مى ديدند، كوششى جدى براى جلب جمعيت با ديد جذابى از آينده به عمل نمى آوردند. در واقع آنها خودشان هم چنين ديدي نداشتند. ژنرالها در روسيه امپراتورى آسوده بودند، و با اينكه روشنترها در ميان آنها مى فهميدند كه اصلاحاتى ضرورت دارد، همه ي آنها جدا آرزو مى كردند كه انقلابهاى سال 1917 هرگز اتفاق نيفتاده بود.
سفيدها، هنگامى كه مجبور شدند اهداف خود را بدقت بيان كنند، به احساس تازه پديد آمده و مبالغه آميزى از ملى گرايى بازگشتند. اعلام كردند كه براى "روسيه" مى...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bita]

يك سهم بسيار بزرگ اعتبار برنده شدن در جنگ داخلى به حزب تعلق داشت. حزب، كه اصلا سازمانى انقلابى بود، فورا به ابزار حكمرانى تبديل شد. در چنين شرايطى درست نخواهد بود كه آن را بسان سازمانى داراي بافت منسجم، منضبط، و سلسله مراتبى بپنداريم. رهبران كرارا با هم دعوا مى كردند، و مركز غالبا بر شهرهاي دور فقط كنترل اسمى داشت. با اين وجود، به عنوان يك اساس سازمانى امتياز بى اندازه اى به بلشويك ها تفويض مى كرد. حزب در هر جنبه ي حيات ملى دخالت مى كرد: مسئول پديد آوردن استراتزى اى براي برنده شدن در مبارزه بود؛ عامل اصلى عقيدتى سازي بود؛ در سرزمينهاي تحت كنترل دشمن، شبكه ي زيرزمينى تشكيل مى داد؛ و شايد مهمتر از همه، سعى مى كرد بر كار ديگر نهادهاى دولتى و اجتماعى نظارت اعمال كند.
اصول و مهارتهاى سازمانى...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.