ماوراء لیبرترینیسم

[NASTrr]

لیبرترینیسم یکی از اصلی‌ترین مواضع فلسفی در رابطه با مسئله اراده آزاد و تعیّن‌گرایی و در حالت عام‌تر حوزه متافیزیک می‌باشد.آزادی‌گرایان همراه با سایر مواضع ناسازگارگرایی، در مورد عدم تطابق منطقی اراده آزاد با جهان متعین، به بحث و استدلال می‌پردازند و بر این باورند که تنها با عدم حضور تعین‌گرایی است که اراده آزاد می‌تواند ممکن باشد. اگر چه سازگارگرایی با این دیدگاه که اراده آزاد و تعین‌گرایی از لحاظ منطقی با هم ناسازگار نیستند، محبوب‌ترین موضع در بین فلاسفه می‌باشد، با این وجود فیلسوفان زیادی نیز به بحث در مورد لیبرترینیسم پرداخته‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به وان‌اینواگن، رابرت کین، رابرت نوزیک، کارل گینت، مک‌کان، هری فرانکفورت، آلفرد مل، رودریک چیشلم، دانیل دنت، تیموتی اوکونر، درک...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[NASTrr]

لیبرترینیسم یک دیدگاه فلسفیِ زیر مجموعه ناسازگارگرایی است. آزادی‌گرایان به اراده آزادی اعتقاد دارند که طبق آن یک فرد در یک شرایط کاملاً مشخص، قادر باشد عمل‌های متفاوتی را انجام دهد. لازمه این دیدگاه پذیرش این موضوع است که چیزی در جهان متعین نباشد.

نظریه‌های لیبرترینیسم به دو دسته نظریه‌های غیر فیزیکی و نظریه‌های فیزیکی یا مبتنی بر طبیعت تقسیم می‌شوند. در نظریه‌های غیر فیزیکی یک ذهن غیر فیزیکی وجود دارد که برتر از علیت‌های فیزیکی بوده و قادر است که آن‌ها را تغییر دهد. طبق این نظریه همه رویدادهای فیزیکی مغز که منجر به کارایی عمل‌های فرد می‌شوند، تفسیر و توضیح فیزیکی ندارند. این رهیافت ارتباط نزدیکی با نظریه فلسفی دوگانه انگاری ذهن-بدن دارد. طبق نظریه دوگانه انگاری ذهن و بدن، جهان تنها...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[NASTrr]

رابرت نوزیک یک نظریه نامتعین برای اراده آزاد ارائه داده‌است. طبق نظریه نوزدیک شخصیت هر فرد در طی زندگی وی، به صورت نامتعین، توسط خود فرد شکل می‌گیرد. این نظریه بر این واقعیت استوار است که انسان‌ها به عنوان عامل‌های خود-آگاه، دلایلی با سطوح اهمیت مختلف، برای اعمال‌شان بیان می‌کنند. این دلایل و وزن‌های متفاوت نسبت داده شده به آن‌ها هویت فرد را شکل می‌دهند که در طی زمان شکل گرفته و کامل می‌شود. بنابراین هویت هر فرد دارای ابعاد مختلفی با سطوح برجستگی متفاوت است. به این ابعاد و میزان اهمیت آن‌ها که توسط خود فرد شکل گرفته و ساخته می‌شود، منش و شخصیت فرد نیز گفته می‌شود.

در هنگام انجام هر عملی، دلایل انجام اعمال، بر اساس منش فرد، وزن‌دهی می‌شوند و عملی با بیشترین وزن انتخاب شده و انجام...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[NASTrr]

کین یکی از فلاسفه برجسته معاصر در زمینه اراده آزاد می‌باشد.[۱۴][۱۵] کین برای طرفداری از چیزی که در قلمرو فلاسفه «اختیار آزادی‌گرایانه» نامیده می‌شود، چنین استدلال می‌کند که: (۱) وجود امکان‌های جایگزین (یا قدرت عامل‌ها برای انجام عملی دیگر) یک شرط لازم برای آزادانه عمل کردن است. و (۲) تعین‌گرایی با امکان‌های جایگزین سازگار نیست (تعین‌گرایی مانعی بر سر راه توانایی انجام عملی دیگر است).[۱۶] به این نکته مهم بایستی توجه داشته باشیم که دیدگاه کین در جهت دفاع از امکان‌های جایگزین نیست، بلکه وی امکان‌های جایگزین را در راستای مسوولیت‌پذیری مطرح می‌کند. بنابراین امکان‌های جایگزین یک شرط لازم و نه کافی، برای اراده آزاد است. لازم است که جایگزین‌های واقعی برای اعمال‌مان وجود داشته باشند، اما وجود این...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[NASTrr]

رادولف کلارک به تعریف کین از اراده آزاد اعتراض می‌کند و معتقد است که این تعریف، آزادی‌گرایانه نیست، بلکه سازگارگرایانه‌است. وی ادعا می‌کند که اگر چه پیامدهای یک SFA معین نیست، ولی تاریخچه یک فرد تا لحظه انجام عمل، می‌تواند تعیین کند که یک SFA رخ خواهد افتاد. اگر چه مثل این است که خروجی SFA بر پایه شانس است، ولی با این دید که رخ دادن یک SFA می‌تواند مشخص باشد، زندگی یک فرد متعین خواهد بود. کلارک معتقد است که این نوع از آزادی، خیلی متفاوت از آزادی‌هایی نیست که سازگارگرایان مثلاً در استدلال‌هایی نظیر «اگر چه اعمال ما متعین هستند، ولی چون آن‌ها بر طبق خواسته‌های ما رخ می‌دهند، پس آزاد هستند» ارائه می‌کنند.

کین پاسخ می‌دهد که تفاوت بین عدم تعین‌گرایی (indeterminism) عِلّی و سازگارگرایی،...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[NASTrr]

مثال‌های نقض فرانکفورت[۱۹] (که به اسم موردهای فرانکفورت یا موردهای سبک فرانکفورتی نیز شناخته می‌شوند) در سال ۱۹۶۹ توسط هری فرانکفورت تحت عنوان مثال‌های نقضی برای قاعده امکان‌های جایگزین (principle of alternative possibilities or PAP) ارائه شد که دربرگیرنده این نکته بودند که یک عامل دارای مسوولیت اخلاقی برای یک عمل است اگر دارای اراده آزاد باشد (یعنی بتواند عمل دیگری را نیز انجام دهد).

 

[NASTrr]

قاعده امکان‌های جایگزین یکی از اصلی‌ترین استدلال‌های اثبات ناسازگاری مسوولیت‌پذیری و تعین‌گرایی عِلّی می‌باشد که به صورت زیر بیان می‌شود:

قاعده امکان‌های جایگزین: یک عامل در قبال یک عمل مسوول است، اگر آزاد باشد.
یک عامل آزاد است اگر تعین‌گرایی عِلّی غلط باشد.
بنابراین، یک عامل در قبال یک عمل مسوول است اگر تعین‌گرایی عِلّی غلط باشد.
سازگارگرایان سنتی (مدافعان سازگاری مسوولیت اخلاقی و تعین‌گرایی، نظیر آلفرد آیر و والتر ترنس استیس) سعی می‌کنند بند ۲ استدلال (ناسازگاری اراده آزاد و تعین‌گرایی) را رد کنند. طبق تحلیل‌های سنتی اراده آزاد یک عامل برای انجام عملی دیگر آزاد است اگر عمل دیگری را انجام داده باشد در صورتی که خواسته باشد که عمل دیگری را انجام دهد.[۲۰] طبق این تحلیل عامل‌ها می‌توانند...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[NASTrr]

طبق تعریف قاعده امکان‌های جایگزین یک شخص در مقابل عملی که انجام داده‌است مسوولیت اخلاقی دارد اگر او می‌توانست عمل دیگری را نیز انجام دهد[۲۱]، فرانکفورت نتیجه می‌گیرد که یک شخص در قبال عمل انجام شده‌اش مسوولیت اخلاقی ندارد، اگر نتواند عمل دیگری را انجام دهد (فرانکفورت معتقد است که توانایی نظری ما برای انجام عملی دیگر، لزوما انجام عملی دیگر را برای ما امکان‌پذیر نمی‌سازد، لذا توانایی انجام عملی دیگر با امکان انجام عملی دیگر دو مقوله متفاوتند).

مثال‌های فرانکفورت از آن جهت پر اهمیت هستند که یک راه جایگزین را برای دفاع از سازگارگرایی با استفاده از رد بند ۱ استدلال فراهم می‌آورد. با این دید سازگارگرایی با تعین‌گرایی سازگار است، زیرا مسوولیت نیازی به آزادی برای انجام عملی دیگر ندارد (بلکه...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[A.Hamzeh]

لیبِرتِریَنیسم[الف] (از ریشه فرانسوی واژهٔ Libertair به معنای آزادی‌خواه) یا اختیارگرایی فلسفه‌ای سیاسی است که از آزادی به عنوان هدف اصلی خود حمایت می‌کند. لیبرترین‌ها خواهان بیشینه‌سازی آزادی‌های فردی،[۱] خودمختاری و آزادی، آزادی سیاسی، انجمن و انتخاب هستند و بر اولویت تشخیص و داوری فردی تأکید می‌کنند.

لیبرترین‌ها عموماً در مشکوک بودن نسبت به اقتدار هم‌نظرند، نظرشان در خصوص میزان ضدیت‌شان با نظام‌های موجود اقتصادی و سیاسی متفاوت است. مکاتب فکری گوناگون لیبرترین دیدگاه‌های متفاوتی در خصوص کارکردهای مشروع دولت و قدرت خصوصی ارائه می‌دهند، که غالباً خواهان محدودسازی یا حتی انحلال نهاد اجتماعی مبتنی بر اجبارند. لیبرترینیسم بیش از نمایندگی یک نظریه یا ایدئولوژی نظام‌مند، خشک، و یکتا، به...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.