سبک سبک معماری اسلامی~

[MAHSA ESLAMI]

(بسم الله الرحمن الرحیم)

معماری در جهان اسلام یکی از بزرگترین جلوه‌های ظهور یک حقیقت هنری در کالبد مادی به‌شمار می‌رود. از لحاظ تاریخی معماری اولین هنری به‌شمار می‌آید که توانست خود را با مفاهیم اسلامی سازگار نموده، از طرف مسلمانان مورد استقبال قرار گیرد. معماری اسلامی به عنوان یکی از موفق‌ترین شیوه‌های معماری در تاریخ معماری جهان قابل بازشناسی است. در یک نگاه جامع نگر می‌توان پیوستاری ارزشمند و پویا را در بناهای اسلامی بازشناسی کرد که موجب شده تمامی آن‌ها در قالبی واحد با عنوان معماری اسلامی در کنار یکدیگر قرار گیرند.


ویژگی‌ها

معماری اسلامی، شیوه‌ای از معماری است که تحت تأثیر فرهنگ اسلامی بوجود آمده و دارای چند ویژگی است....​

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

معماری جهان اسلام:
همان گونه که از نام بر می‌آید این گونه از معماری شامل معماری گستره‌ای از جهان می‌شود که ما با عنوان جهان اسلام می‌شناسیم. معماری این کشورها تحت تأثیر ایدئولوژی اسلام در طول زمانی مشخص قرار گرفته و به همین خاطر دارای برخی ویژگی‌های مشترک شدند.

گستره مکانی
در گستره مکانی جهان اسلام شامل:هند، افغانستان، کشورهای آسیای میانه و قفقاز، ایران، عراق، ترکیه، سوریه، فلسطین، مصر، تونس، الجزایر، مراکش (مغرب) رواج داشته‌است.

گستره زمانی
گستره زمانی معماری جهان اسلام را می‌توان از سالهای اولیه ظهور اسلام تا پیش از گستردگی عام معماری مدرن دانست. با این حال نمی‌توان این گسترگی و نقش اثرگذار در معماری را در همه...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

تاریخچه


هنر اسلامی تقریباً با روی کارآمدن سلسله «امویان» در سال ۴۱ هـ. ق و انتقال مرکز خلافت امویان از مدینه به دمشق، پدید آمد. با این انتقال، مرکز اسلام به مرزهای امپراتوری روم شرقی نزدیک تر گردید و امویان برای گسترش شهر و ساخت مسجد جامع دمشق معماران رومی را دعوت کردند و معماری بیزانسی به سرزمین‌های اسلامی وارد شد که بعدها تکامل یافت و به شکل امروزی آن درآمد. وبدین ترتیب هنر اسلامی ترکیبی از هنر سرزمین‌های همسایه به ویژه بیزانس گردید.

در ایران و آسیای مرکزی، طاهریان، سامانیان، غزنویان، و غوریان تلاش برای قدرت در قرن دهم، و هنر یک عنصر حیاتی این رقابت بود. شهرهای بزرگ، ساخته شده‌اند، مانند بلخ، بخرا، سمرقند و غزنی (افغانستان)، و ساخت و ساز مسجد...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

معماری اسلامی در تاج محل

مارتن مکاتب شش گانه را در مورد معماری و هنر اسلامی برمی‌شمرد:
مکتب سوریه شامل سوریه و فلسطین امروزی.
مکتب مغرب شامل تونس، الجزایر، مراکش و اسپانیا.
مکتب عراقی شامل ایران، عراق، آسیای میانه، افغانستان و بخشی از پاکستان.
مکتب عثمانی شامل ترکیه، آناتولی و جنوب شرقی اروپا.
مکتب هند شامل هند، پاکستان و کشورهای اسلامی جنوب غربی آسیا.
مکتب مصر شامل مصر دوره مملوکی.

نقد معماری اسلامی

ایرادی که برخی بر معماری اسلامی وارد کردند، این است که این نوع معماری کارکردهای ایستایی و سکون را به طرز برجسته نمایان نمی‌سازد؛ در حالی که در معماری اسلامی «سکون» هم حالت ظاهری دارد و هم حالت باطنی. به عنوان مثال، اگر در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

بطور کلی بناهای دوره اسلامی را می‌توان به دو گروه عمده تقسیم کرد:

الف) بناهای مذهبی. شامل مساجد، آرامگاه‌ها، مدارس، حسینیه‌ها، تکایا، و مصلی‌ها.
ب) بناهای غیر مذهبی. شامل پلها، کاخها، کاروانسراها، حمامها، بازارها، قلعه‌ها و آب انبارها.

در دو گروه فوق از بناهای دوره اسلامی، مکانی برای عبادت, تجارت و سکونت وجود داشته‌است.

کاربری‌ها مسجد، آرامگاه، مدرسه، کاخ، کاروانسرا تشابه عملکردی در گستره جهان اسلام دارند.
​

 

[MAHSA ESLAMI]

کاخ‌ها


احداث کاخها در ایران به گذشته‌های بسیار دور بازمی‌گردد. مفهوم امروزی کاخ با مفهوم این کلمه در گذشته متفاوت است. در گذشته بناهایی منفرد با نوعی معماری برتر از دیگربناها احداث می‌گردید که کاربردهای متعددی داشت؛ مثلاً، ممکن بود زمانی به عنوان معبد و نیایشگاه و گاه به جای قلعه دفاعی و سرانجام برای سکونت حکمرانان استفاده شود (چغازنبیل). به تدریج ماهیت این بناها تغییر یافت و کاخها یا قصرها در ایران مقر حکومت سلسله‌های مختلف شد؛ برای مثال در زمان هخامنشی تخت جمشید، در زمان اشکانی کاخ آشور، در زمان ساسانی تیسفون و کسری و سروستان را می‌توان نام برد. در دوره اسلامی این‌گونه بناها به تدریج برای سکونت و امور حکومتی استفاده گردید.

از صدر اسلام کاخ یا بنای با شکوهی که در مقیاس...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

کاروانسراها


ساخت کاروانسرا با توجه به اوضاع اجتماعی، اقتصادی و مذهبی، از روزگاران قدیم در ایران مورد توجه خاص بوده‌است. به‌طور کلی کاروانسراها به دو گروه برون‌شهری و درون‌شهری تقسیم می‌شوند.

توسعه راه‌های تجارتی و زیارتی باعث شده که در بین جاده‌های کاروانی در سراسر کشور کاروانسراهایی برای توقف و استراحت کاروانیان بنا شود. موقعیت جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی در ایران از علل ازدیاد و گسترش این بناها بوده‌است. در ایران به فاصله هر چهار فرسنگ(۲۶ کیلومتر) کاروانسرایی برای استراحت بنا شده‌است. زیارت شهرهای مذهبی مانند قم، مشهد و کربلا باعث شده بود تا کاروانسراهای متعددی در مسیر جاده‌هایی که به این شهرها منتهی می‌شود، احداث گردد (در مسیر خراسان بزرگ، غرب به شرق، کرمانشاه و...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

حمام ها


حمام‌ها از دیگر بناهای غیر مذهبی ایران است که در شهرها و روستاهای مختلف احداث شده‌است. در ادیان مختلف آیین شستشو، غسل و تطهیر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. طبق مدارک موجود توجه به پاکیزگی و طهارت در ایران زمین به دوران قدیم حتی پیش از زرتشت می‌رسد؛ بنابراین نیاز بشر به محلی برای شستشو و تطهیر، موجب احداث حمامها شده‌است. طبق مدارک باستانشناسی از جمله قدیمیترین حمامها، حمامی در تخت جمشید از دوره هخامنشی و حمامی در کاخ آشور متعلق به دوره اشکانیان است.

بعد از ظهور اسلام، پاکیزگی ـ به ویژه غسلهای متعدد و وضو برای نمازهای پنجگانه ـ در زندگی روزمره مسلمانان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شد تا جایی که سخن پیامبر اسلام: «النظافه من الایمان» شعار هر مسلمان گردید.

در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

قلعه‌ها


آغاز خانه‌سازی بشر همواره با اندیشه دفاع در برابر دشمنان همراه بوده‌است و قلعه‌ها مظاهر بارز اندیشه دفاعی انسان هستند.

به‌طور کلی قلعه‌ها به دو گروه عمده تقسیم می‌شود: قلعه‌های کوهستانی و قلعه‌های دشت. همان‌طور که در معرفی کاخها گفته شد، از یک بنا ممکن است استفاده‌های گوناگونی شود. از قلعه نیز در موقع آرامش و صلح به عنوان کاخ استفاده می‌شد. با این توضیح تخت جمشید را، با توجه به طراحی آن، می‌توان یک قلعه دانست. همچنین از تخت سلیمان در تکاب آذربایجان غربی ـ که مکانی مقدس بوده ـ گاهی به عنوان نیایشگاه و زمانی به عنوان کاخ استفاده می‌شده‌است.

بزرگترین و مستحکمترین قلعه‌هایی که در ایران بنا شده، متعلق به فرقه اسماعیلیه است. این قلعه‌ها در بلندیهای رشته کوه‌های البرز بنا...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

آب انبارها


موقعیت اقلیمی مناطق مختلف ایران تأثیر زیادی در ابداعات معماری این سرزمین داشته‌است. از روزگاران کهن در کنار طرحهای عمده تأمین آب مانند ایجاد قنات و ساختن سد، به ذخیره‌سازی آبهای زمستانی و مصرف آن در فصلهای کم‌آب و خشک سال نیز توجه شده‌است و «آب انبار» را به همین منظور بنا کرده‌اند. قدیمیترین نمونه به جای مانده، منبع ذخیره آب معبد چغازنبیل در خوزستان از دوره هخامنشی است.

آب انبارها به دو گروه کلی عمومی و خصوصی تقسیم می‌شوند. از نظر معماری آب انبارها شامل منبع ذخیره آب، پوشش منبع، بادگیر و هواکش، راه پله، پاشیر و سردر تزیینی و کتیبه هاست که در اشکال گوناگون مکعب، مستطیل، استوانه‌ای و چند ضلعی ساخته شده‌اند.

مصالح ساختمانی آن‌ها سنگ و آجر، شفته آهک و ساروج است...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.