حقوق اداری تحلیلی بر اعمال قاعده مشروعیت تحصیل دلیل در دادرسی اداری

[EUROS]

چکیده

در دادرسی اداری؛ مشابه دادرسی‌های کیفری و مدنی، بحث تحصیل دلیل از سوی دادگاه مطرح می‌شود؛ ولی بحث تحصیل دلیل از سوی دادگاه با اصل بی‌طرفی قاضی مغایرت دارد؛ از این‌رو، تجزیه و تحلیل آن بحث در دادرسی اداری، مشابه سایر دادرسی‌ها دارای اهمیت است و این سؤالات مهم مطرح می‌گردد: آیا تحصیل دلیل در همه مراجع دادرسی اداری وجود دارد و چنانچه دلیل به طریق نامشروع به‌دست آید، چه تضمین اجرایی در دادرسی اداری دارد؟ نتیجه تحقیق حاکی از این است که در دادرسی اداری ترافعی مانند دادرسی کار، اصل بر عدم جواز تحصیل دلیل از سوی قاضی اداری است؛ ولی در دادرسی اداری، جهت رسیدگی به تخلفات، مانند هیأت‌های رسیدگی به تخلفات اداری، قاضی نقش کارآمدی در تحصیل دلیل دارد. در رویه قضایی دیوان عدالت اداری و قوانین و...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[EUROS]

-1 مقدمه چگونگی پیشگیري و برخورد با تخلفات اداري کارمندان دولت به عنوان یک پدیده، به دلیل آثار سوء آن از حیث اخلال در سلامت نظام اداري و سلب اعتماد عمومی آحاد جامعه، یکی از موضوعات مهم و اساسی در نظام اداري کشور به شمار میرود و در بند 24 سیاستهاي کلی نظام اداري، ابلاغی از طرف مقام معظم رهبري در سال1389 ،بهکارگیري نظام موثر پیشگیري و برخورد با تخلفات اداري، بهعنوان یکی از راههاي ارتقاي سلامت نظام اداري در کنار دیگر عوامل مورد توجه قرار گرفته است. یکی از سوالات مهم در رسیدگی به تخلفات اداري، این است که در صورت ضرورت مجازات، کارمند متخلف را چگونه و به چه میزان باید مجازات کرد؟ پاسخ به این سوال ایجاب میکند که هیأتهاي رسیدگی به تخلفات اداري، در تعیین مجازات کارمند متخلف در کنار جهات و عوامل...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[EUROS]

2 اصل تناسب جرم و مجازات و لزوم رعایت آن در تخلفات اداري 1-2 - مفهوم اصل تناسب تناسب در لغت به معنی به همدیگر پیوند شدن و با هم مناسبت داشت ( ن دهخدا، 1342 ،ج : 14 976 ،(نسبت و رابطه میان دو کس یا دو چیز (معین، 1381 :487 ،(باهم نسبت داشتن نس، بت یافتن با یکدیگر، مانند هم شدن، میان دو شخص یا دو چیز نسبت و رابطه وجود داشتن (عمید، 1389 :367 (و مترادف سنخیت، هماهنگی و سازگاري است. از نظر اصطلاحی نیز میتوان گفت که تناسب بین جرم و مجازات به معنی سنخیت، هماهنگی و سازگاري بین جرم و مجازات و رابطهاي است میان آن دو که بر مبناي نوع و میزان صدمه وارده، اهمیت مطلق و نسبی جرایم، نوع جرم ارتکابی، خصوصیات شخصیتی مجرم و بزه دیده تعیین میشود. بر این اساس، مجازات زمانی متناسب خواهد بود که یک نیاز مبرم...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[EUROS]

ایجاد تناسب بین جرم و مجازات از دو طریق تقنینی و قضایی محقق میشود. جنبه تقنینی تناسب جرم و مجازات در مواد 20و 18 قانون مجازات اسلامی مورد توجه قرار گرفته و معیارهاي آن ارائه شده است. به موجب ماده 18 قانون مجازات اسلامی، تعزیر؛ مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست و به موجب قانون در موارد ارتکاب محرمات شرعـی یا نقض مقررات حکومتی تعیین و اعمال میگردد. نوع، مقدار، کیفیت اجرا و مقررات مربوط به تخفیف، تعلیق، سقوط و سایر احکام تعزیر به موجب قانون تعیین میشود. دادگاه در صدور حکم تعزیري، با رعایت مقررات قانونی، موارد زیر را مورد توجه قرار می : دهد الف - انگیزه مرتکب و وضعیت ذهنی و روانی وي حین ارتکاب جرم -پ اقدامات مرتکب پس از ارتکاب جرم ب شیوه ارتکاب جرم، گستره نقض وظیفه و نتایج...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[EUROS]

3 اصل تناسب در قانون رسیدگی به تخلفات اداري تعیین میزان مجازات کارمندان متخلف، یکی از موضوعات مهم و مبنایی درحوزه تخلفات اداري به شمار میرود. اگر میزان مجازات با نوع و شدت تخلف تناسبی نداشته باشد، منجر به بیعدالتی خواهد شد؛ بنابراین، ایجاد تناسب بین مجازات و تخلف از حیث شدت آنها، ضروري و قانونگذار فصلنامه حقوق اداري، سال هشتم، شماره 25 باید ضمن بیان تخلف، مجازات آن را نیز به صورت واضح تعیین نماید تا مرجع رسیدگی به تخلف، نتواند فردي را خارج از محدوده پیشبینیشده در قانون و به صورت سلیقهاي، مجازات کند. در مباحث قبلی عنوان شد که ایجاد تناسب بین جرم و مجازات در حقوق جزا از دو طریق تقنینی و قضائی صورت میگیرد. در تناسب قانونی، قانونگذار در مرحله وضع قانون، با لحاظ شدت و ضعف و آثار زیانبار هر...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[EUROS]

اعمال غرض یا طرفداري در امور اداري نسبت به اربابرجوع یا همکاران، مستحق مجازات در و 3 یا 2 فقره صورت اهمیت موضوع یا تکرار، مستوجب مجازات فقره 5 یا 4 38 ماده خواهد بود (ماده ). 11 اقدام به عملی که باعث بدنامی شخص یا وزارتخانه شـود، مستوجب مجازات یا 2 یا 1 فقره در و 3 صورت تکرار، مستحق مجازات از 5 یا 4 یا 2 فقره 38 ماده خواهد بود (ماده ). 12 اسرار اداري را فاش کردن، مستلزم مجازات در و 4 تا 1 فقره از صورت تکرار یا اهمیت موضوع، ممکن است، به مجازات از 7 یا 6 یا 5 فقره 38 ماده مقصر ار محکوم نمود (ماده ). 13 افشاء تصمیمات وزارتخانه نشر و مدلول احکام و دستورهاي اداري، مادام به که موقع و اجرا عمل گذارده نشده است و مطلع ساختن اشخاص ذي از نفع مسائل مذکوره به هر ترتیب و عنوان، اکیداً ممنوع و متخلف...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[EUROS]

2-3 - اصل تناسب در قانون فعلی رسیدگی به تخلفات اداري در ماده 8 قانون رسیدگی به تخلفات اداري، انواع تخلفات اداري و در ماده 9 قانون مذکور، انواع مجازاتهاي اداري قابل اعمال احصاء شده است. در تبصره 4 ماده 9 قانون مزبور، عنوان گردیده است که هیأتها در صورت احراز تخلف یا تخلفات، در مورد هر پرونده صرفاً یکی از مجازاتهاي این موضوع را اعمال خواهند نمود، بدون این که مجازات متناسب با هر تخلفی تعیین شده باشد؛ از اینرو، این اختیار قانونی به هیأت هاي رسیدگی به تخلفات اداري داده شده که پس از رسیدگی و احراز تخلف یا تخلفات منتسب به کارمند، یکی از مجازاتهاي مندرج در ماده 9 قانون مذکور را اعمال نمایند و محدود کردن هیأتها به تعیین مجازاتی خاص، مستند قانونی ندارد و استدلال بر اینکه «وفق بند ط ماده 9 قانون...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[EUROS]

4 اصل تناسب در آییننامه اجرایی قانون رسیدگی به تخلفات اداري هرچند در قانون رسیدگی به تخلفات اداري مصوب 1372 ،بدون اینکه مجازات متناسب با هر تخلفی تعیین شده باشد، این اختیار قانونی در تبصره 4 ماده 9 قانون رسیدگی به تخلفات اداري به هیأتهاي تخلفات اداري داده شده که پس از رسیدگی و احراز تخلف یا تخلفات منتسب به کارمند، صرفا یکی از مجازاتهاي مندرج در ماده 9 قانون مذکور را اعمال نماین د و این، یکی از معضلات و مشکلاتی است که قانون رسیدگی به تخلفات اداري با آن مواجه است؛ ولی از ماده آیین 21 نامه اجرایی قانون رسیدگی به تخلفات اداري، لزوم رعایت تناسب بین تخلف ارتکابی از سوي کارمند و مجازات اعمال شده از سوي هیأتها قابل استنباط است (صادقیمقدم، میرزاده، 1392 :182 .(به موجب این ماده: «هیأت پس از اتمام...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[EUROS]

2-4 - آثار سوء اجتماعی و اداري تخلف آثار سوء اجتماعی و اداري تخلفات ارتکابی کارمندان از جمله مواردي است که طبق ماده 21 آییننامه اجرایی قانون رسیدگی به تخلفات اداري باید در تعیین میزان و نوع مجازات کارمندان متخلف توسط هیأت ها مدنظر قرار گیرد. ممکن است تخلف، آثار زیانباري بر محیط اداري و خارج از آن داشته باشد. از نظر اداري، ارتکاب تخلف به وسیله کارمند می تواند منجر به از بین رفتن قبح آن در سازمان محل اشتغال و کاهش انگیزه و روحیه سایر کارمندان شود و علاوه بر آثار سوء اداري، از نظر اجتم اعی سبب ایجاد نگرش منفی ن سبت به سازمان و خدشه دار شدن حیثیت آن گردد؛ در این صورت، لازم است جهت ایجاد تناسب ب ین تخلف و مجازات ، هیأتها با توجه کامل به آثار سوء اجتماعی و اداري تخلف، اقدام به صدور رأي و اتخاذ...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[EUROS]

4-4 - وجود یا فقدان سوءنیت به موجب بند الف ماده 2 دستورالعمل رسیدگی به تخلفات اداري؛ کوتاهی و تخلف غیرعمد ب ه قصور تعبیر شده است که به موجب آن، قصور عبارتست از: کوتاهی غیرعمدي در انجام وظایف محوله و در بند ب، تقصیر به نقض عمدي قوانین و مقررات مربوط تعبیر شده است. به موجب ماده 43 دستورالعمل اصل تناسب جرم و مجازات در قلمرو تخلفات اداري 269 مزبور، موارد قصور از کیفیات مخففه محسوب خواهد شد؛ بنابراین، اگر کارمند عل ی رغم اطلاع از ماهیت عمل ، آن را مرتکب شود، در این صورت داراي سوء نیت است و هیأت اگر پس از بررسی ا دله به این نتیجه برسد که متهم داراي سوء نیت است یا این که متهم در ارتکاب تخلف، سوء نیتی نداشته، می تواند میزان مجازات اداري او را تشدید یا تخفیف دهد (عباسی، : 7413 121(؛ بنابراین، م...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.