نقاشی لاکی ؛ هنری چندصد ساله ایرانیان

[Ńªŗí]

نقاشی لاکی یا زیرلاکی به گونه ی هنری مستقل، از اواخر دوره ی صفوی شکل گرفت و در دوره افشاریه و زندیه و قاجاریه به واج کمال خود رسید.

حقایقی درباره نقاشی های لاکی در ایران​

پاپیه ماشه اساساً واژه ای فرانسوی است در فرهنگهای لغات به معنی کاغذ فشرده شده آمده است و معمولاً به اشیای مقوایی که سطح آنها به وسیله ی مینیاتور تزئین و با لاک مخصوص پوشش یافته است اطلاق می شود. سابقه ی این هنر که در گذشته نقاشی روغنی یا نقاشی لاکی نامیده می شد،مشخص نیست.

لیکن در آثار موجود در موزه های داخلی و خارجی و همچنین مجموعه های خصوصی چنین اشتباه می شود که تا بعد از دوره ی سلجوقیان کلیه کتابهای خطی ایرانی دارای جلد چرمی ساده یا جندلی و فاقد هرگونه تزئینات اسلامی بوده است. ولی اسناد...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Ńªŗí]

شیوه نقاشی لاکی​

«در دایره المعارف هنر آمده:نقاشی لاکی (نقاشی زیر لاکی) نوعی نقاشی آبرنگ بر روی اشیاء مقوایی همچون قلمدان، جلد کتاب، قاب آئینه، رحل قرآن، جعبه ی آرایش، ورق بازی، سینی است که رویه ی آن با ماده ی جلا دهنده [لاک] پوشانیده می شود.

این اسلوب با کمابیش اختلاف، در برخی هنرهای سنتی چین، هند، ایران و نقاط دیگر متداول بوده است. در ایران از اواخر سده ی یازدهم هجری به خصوص در هنرهایی چون قلمدان نگاری،رایج شد. قلمدان نگاران به پیروی از سلیقه ی خریداران، بیشتر به نقاشی گل و مرغ و فرنگی سازی می پرداختند (با این حال، قلمدانهایی به شیوه ی ایرانی سازی نیز در دست است.) در اغلب موارد، فاصله ی میان مجالس نقاشی شده را با نقوش گیاهی، قطعات خوشنویسی و یا تذهیب می آراستند. از...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Ńªŗí]

نقاشی لاکی دوره قاجار​

نقوشی که در قلمدانها به کار می رفت سه نوع بود:​

1- نقوش گل و مرغ بر سطح رویی و یا دو جناح قلمدان که با یک منظره طبیعی ترکیب شده بود.

2- نقوش گل و بته ای همراه با طوماریهای پیچکی و گیاهی با شاخه های شکوفان

3- نقوش آمیخته با اسلیمیها و صحنه های تصویری با شیوه فرنگی سازی . این نوع قلمدان نگاری بیشتر از دو مورد یاد شده ، رواج داشت.

هرچند شیوه نقاشی لاکی با محمد زمان و در دوره صفوی شروع شد و در دوره افشاریه و زندیه با آثار هنرمندانی چون علی اشرف، محمدهادی و محمد صادق ادامه پیدا کرد اما در دوره قاجاریه بود که به شیوه ای پرتجمل و فاخر تبدیل شد.

عناصر ترکیب دهنده ی آن قاعده مند گردید و تناسباتی موزون پیدا کرد و مردان و زنان جامه...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Ńªŗí]

آشنایی با نقاشی لاکی​

در این دوره شهرهای تهران، اصفهان و شیراز از مراکز تولید آثار نقاشی لاکی و مینایی بود. بر موضوعات این نوع نقاشی ، مضامینی چون صحنه های درباری، صحنه ی جنگ، صحنه های اساطیری و تاریخی و شکار و داوری اخروی و منظره پردازی و اناوع و اقسام گل و مرغ افزوده شد.

یکی از زیباترین جلدهای این دوره جلدی بود که فتحعلیشاه ساخت آن را برای خمسه نظامی شاه طهماسبی سفارش داد و سید میرزا و محمدباقر آن را در سال 1245هـ.ق اجرا کردند.

از نقاشان مطرح این دوره نجفعلی و سه فرزندش محمد کاظم، جعفر و احمد و برادرش محمد اسماعیل بودند که نقاشی لاکی نیمه دوم سده سیزدهم هجری را در اختیار خود داشتند و منوچهرخان، حاکم اصفهان از آنها حمایت می کرد.

در این زمان یک خانواده دیگر نیز در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.