ایران معاصر ویرانگری‌های صفویان در ارگ پارسه

[مَتَرْسَکْ-]

پیش از این به تخریب سنگ‌نگارۀ مهرداد دوم اشکانی توسط شیخ‌علی‌خان زنگنه که در بیستون کرمانشاه واقع است اشاره کردیم. این بار اما سخن دربارۀ مهم‌ترین و برجسته‌ترین اثر باستانی ایران است؛ «ارگ پارسه» یا همان «تخت‌جمشید» که اهل فرنگ آن را «پرسپولیس» می‌نامند. شوربختانه این شاهکار باستانی در دورۀ صفویه از گزند دستِ ویرانگران در امان نماند. گزارش‌های تاریخی حاکی از انجام تخریب‌هایی به‌دست سلاطین صفویه و والیان آن‌ها در منطقۀ فارس است؛ بله! همان -به‌زعم برخی- زنده‌کنندگان عظمت ازدست‌رفتۀ ایران باستان و پرچم‌داران ناسیونالیسم و ملی‌گرایی ایرانی و احیاگران فرهنگ باستانی ایران‌زمین!!​

 

[مَتَرْسَکْ-]

«تعدادی از بازدیدکنندگان اروپایی گزارش می‌دهند که شاه عباس [دوم] قطعاتی از سنگ‌ها را برای کاخ‌ها و مساجد خود از این محل برداشته است. همچنین امام‌قلی‌خان -والی مشهور فارس- همین کار را برای بناهای خود در شیراز انجام داد. نیز یک فرماندار محلی شیراز در زمان شاه صفی، که از تعداد اروپایی‌هایی که از خرابه‌های پارسه دیدن کرده بودند عصبانی شده بود و برای هزینه‌های آن‌ها متعهد و مؤظف بود هزینه بپردازد، یک گروه شصت نفره را فرستاد و دستور داد هر مجسمه‌ئی را که می‌توانستند روی آن دست بگذارند نابود کنند. این داستان توسط کاپوسین فریارس که ساکن اصفهان بود نیز گزارش شده است. بِمبو که در سال ۱۶۷۴ از خرابه‌ها دیدن کرده بود گزارش می‌دهد که زمانی‌که شاه از عملیات تخریب باخبر شد با اصرار...​

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[مَتَرْسَکْ-]

«خارجی های بسیاری در آغاز سدۀ هفدهم به ایران می‌آمدند و گفته‌اند که امام‌قلی‌خان، والی فارس در آن زمان، پیشنهاد کرد تا پرسپولیس را نابود کنند تا یکی از موردتوجه‌ترین مقاصد بازدیدکنندگان خارجی از میان برداشته شود.»!جورجینا هرمان در کتاب «تجدید حیات هنر و تمدن در ایران باستان» می‌نویسد: «شصت نفر را به منطقۀ تخت‌جمشید اعزام کرده و دستور داده بود تندیس‌ها را خراب کنند تا از علاقۀ اروپاییان نسبت به بازدید از آن‌ها کاسته شود و روی برخی از نقش‌برجسته‌های دورۀ ساسانی هم این تخریب همگانی به‌چشم می‌خورَد.» ​

جُرج کرزن نیز می‌نویسد: «بنابر قول شاردن شاه عباس هم مأمورانی برگماشته بود که برای بنای كاخ‌های او از آنجا...​

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.