معماری ایران هنر و معماری باستانی ایران

[Rigina]

در دوران معاصر، هنر و معماری پارسی با ملت ایران پیوند داده شده و نقطه ی آغازین آن به طور معمول امپراطوری هخامنشیان (۵۵۰- ۳۳۰ ق.م) دانسته می شود. اما این هنر تاریخچه ای طولانی تر داشته و مبدا آن به هزاره سوم قبل از میلاد و پیش از رسیدن پارسیان به فلات ایران باز میگردد.

هنر و معماری پارسیان در ابتدا تحت تاثیر تمدن های کهن منطقه، ایلام و سوزیانا، و همچنین بین النهرین بود که در همسایگی ایران قرار داشت. قدیمی ترین آثار هنری ایلامیان تمرکز خود را بر روی به تصویر کشیدن حیوانات و استفاده از طرح های هندسی و تخیلی معطوف کرده بود و هنر شوش نیز در عین دنبال کردن همان الگو، تصاویری از سگ را نیز به آن اضافه نمود.

در واقع به نظر میرسد که سگ ها جزئی از محبوبترین نگاره ها در بین تصاویر هنری سوزیانا...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Rigina]

شرفت و حر‌کت هنر پارسی در دوران سلوکیان (۳۱۲- ۶۳ ق.م) کند و آهسته است، و در دوره ی اشکانیان (۲۴۷ ق.م- ۲۲۴ میلادی) دوباره احیا گشته و در دوره ی ساسانیان (۲۲۴- ۶۵۱ میلادی) به اوج خود میرسد. ساسانیان از غنای تاریخی نسل های ماقبل خود الهام می گیرند تا برخی از عالی ترین یادبود ها و آثار هنری دنیای باستان را خلق کنند. حتی بعد از سقوط امپراطوری ساسانیان و روی کار آمدن اعراب مسلمان در سال ۶۵۱ میلادی، نوآوری های هنری پارسیان تاثیر خود را بر روی هنر و معماری دنیای اسلام حفظ کرده و امروزه بسیاری از آنها هم راستا با تفکرات و عقاید دنیای اسلام هستند.

آثار قدیمی ایلام و سوزیانا
درسال ۴۳۹۵ ق.م، شهر شوش توسط کوچ نشینان و نیمه کوچ نشینانی تاسیس شد که چند هزار سال پیش از هزاره سوم قبل از میلاد در منطقه...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Rigina]

چغازنبیل یک زیگورات بین النهرینی است که توسط معابد و دیوارها احاطه شده است. این مجموعه از آجرهای سفالی پخته ساخته شده که جمله ها، نفرین ها و نیایش هایی در زبان ایلامی بر روی آنها حک شده است. این زیگورات در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی شوش بنا شده و هدف از ساخت آن متحد کردن منطقه نا همگون ایلام در ستایش اینشوشی ناک، الهه حامی شوش، بوده است. چغازنبیل شخصیت و خصوصیاتی کاملا ایلامی دارد، با این وجود از نقش مایه و روش های ساخت بین النهرینی، که بعدها در هنر و معماری پارسی گسترش میابد، نیز الهام گرفته است. آثار هنری ایلامی قبل از چغازنبیل (۲۲۰۰ ق.م) تاثیراتی از مهر های استوانه ای اکدیان و سومریان را نشان میدهد. این مهر ها تصاویری از خدایان گوناگون و فیگورهای انسانی را در صحنه هایی همگانی به نمایش می...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Rigina]

اساسی ترین دغدغه کوروش کبیر استحکام قدرت و گسترش قلمرو خود بود (قابل ذکر است که او همچنین خود را مشغول امور داخلی نیز می کرد) و پسر و جانشین او، کمبوجیه دوم (دوران حکومت ۵۳۰-۵۲۲ ق.م)، نیز همین مسیر را ادامه داد. به همین دلیل تنها در دوران حکومت داریوش اول است که به توسعه هنر و معماری توجه می شود. با این وجود کوروش زمان قابل توجهی را معطوف پایتخت خود پاسارگاد کرد. به گفته پیر آمیه:

او عمدا روی به معماری مجلل و کاخ مانند آورد و از چیدمان شهری دوری جست. سالن های دو ستونه با چشم اندازهایی وسیع به حیاط هایی سیراب با چیدمانی ماهرانه ترکیب شده اند. این سالن ها به عنوان اقامتگاه استفاده نمی شدند، بلکه محل اجتماع اشراف زادگان پارسی بودند. (هارپر، ۱۳)

باغ ها عنصری جدایی ناپذیر از معماری پارسی...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Rigina]

این توجه به جزییات نه تنها در باغ های هخامنشی، بلکه در تمامی زمینه های هنری آنها دیده می شود. ویژگی مشابه را می توان به آثار هنری دیگر تمدن ها نیز نسبت داد و هخامنشیان آزادانه از یونانی ها، مادیان و المان های دیگر در خلق آثار خود الهام می گرفتند. با این وجود ویژگی و شخصیت اصلی هنر و معماری هخامنشی برتری داشتن تاثیر کلی اثر بر جز‌‌‌ء جزء آن است.

دوره اشکانیان
در سال ۳۳۰ ق.م، امپراطوری هخامنشیان توسط اسکندر مقدونی سقوط کرد و امپراطوری سلوکیان تحت فرمانروایی یکی از فرماندهان اسکندر، سلوکوس یکم نیکاتور (دوران حکومت ۳۰۵- ۲۸۱ ق.م)، قدرت را در دست گرفت. سلوکیان بناهای دوران پیشین را حفظ کردند اما به عنوان قومی یونانی، دید هنری خود را دنبال کرده و سبکی متعلق به خود را خلق کردند. در سال ۲۴۷ ق.م...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Rigina]

هما کاتوزیان اشاره می کند که هنر و معماری اشکانیان الهام گرفته از ”هخامنشیان، هلنی ها و فرم های بین النهرین و آمیخته شده با سنت های چادر نشینی خود “ است، اما قابل ذکر است که آنها از این تاثیرات در راستای منحصر به فرد کردن هنر خود استفاده می کردند (۴۵). برای مثال، با وجود اینکه در آن زمان گنبد بخشی اصلی و عمده از هنر رومیان را تشکیل می داد، اما اشکانیان از این ایده دوباره استفاده کرده و آن را گسترش دادند. گنبد های رومی بر روی سازه ها قرار می گرفتند اما گنبد های اشکانیان ریشه در زمین داشته و نه تنها تاکیدی بر ارتفاع، ثبات و قدرت بودند، بلکه چشم بیننده را به سمت بالا و از آنجا مستقیما به سمت پایین هدایت می کردند. بازدید کنندگان از نسا، پایتخت اشکانیان، می توانستند به صورت فرضی خطوط گنبد را...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Rigina]

ساسانیان با الهام گرفتن از تکنیک های گنبد و طاق زنی رومیان و اشکانیان، سازه های طاقی ساختند که همچنان تصوری از دوار بودن را القا می کرد. بهترین نمونه ی آن طاق کسری در کاخ تیسفون است که گمان میرود توسط خسرو یکم (دوران حکومت ۵۳۱- ۵۷۹ میلادی) یا شاپور یکم بنا شده باشد. این بنا شامل بزرگترین و پهن ترین طاق آجری فاقد داربست می باشد که حتی امروزه در دنیا مشابهی ندارد. طاق کسری ورودی به سمت کاخ امپراطوری و عظیم تیسفون، پایتخت ساسانیان بوده و هدف از ساخت آن تقلید کردن از عظمت شاهکار های معماری هخامنشی مانند پرسپولیس بود.

هنر ساسانیان نقش مایه های گل و گیاهی هخامنشی و دوار اشکانیان را حفظ کرده و به کارهایشان تصاویری از شکار، جشن و مهمانی، رقص و دیگر سرگرمی ها و همچنین تصاویری از جنگ، داستان های...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.