نقد نقد | Silo

Vana~ · 4/8/23

کمپانی اپل در ساخت فیلم و سریال، سابقه‌ طولانی مدت ندارد، اما بی‌شک این کمپانی یکی از درخشان‌ترین شرکت‌های فیلمسازی است که تا به کنون موفق به خلق شاهکار‌های مهمی همچون سریال See و Ted lasso شده است؛ حال یکی دیگر از سریال‌های به ظاهر موفق این کمپانی که توسط گراهام یوست ساخته شده است، سریال جذاب اما یکبار مصرف Silo است. این سریال اقتباسی از یک رمان با همین نام به قلم هیو هاوی است. این سریال تا به کنون سر و صدای زیادی کرده است و گویا در تلاش بوده تا مفاهیم مهمی را بیان کند. اما سوال این است که آیا سیلو توانسته است تا صرفا چیزی فراتر از یک اثر سرگرم‌کننده باشد یا نه.

Vana~ · 4/8/23

سریال در مرحله اول به شدت جذاب و منحصر ‌‌به ‌فرد، به نظر می‌رسد و به راستی هم چنین است؛ چرا سریال سیلو داستان خود را در اعماق زمین روایت می‌کند؛ آن ‌هم درحالی که دنیا به پایان رسیده و تنها عده‌ای محدود درون یک سیلو بزرگ زنده مانده‌اند و هیچ از گذشته خود به یاد نمی‌آورند. و در این میان، قهرمان داستان ما یعنی ژولت (ربکا فرگوسن) به تنهایی مقابل مشکلات ایستادگی می‌کند و به تنهایی نیز داستان را پیش می‌برد. خب این پلات یا طرح اصلی داستان است که مخاطب امروز زیاد هم با آن غریبه نیست. اما آیا تنها همین طرح داستان به تنهایی کافی است تا ما سریال سیلو را خوب معرفی کنیم؟ و سوال مهم دیگر این است که آیا داستان می‌تواند حرف مثلا بزرگ خود را به مخاطب خود انتقال دهد و در دام کلیشه نیافتد؟

Vana~ · 4/8/23

آیا باید پیام کلی داستان را در نقد نظام‌های توتالیتاره و تمامیت‌خواه دانست؟ به نظر من بله؛ این سریال از همان لحظه‌ شروع خود پیکان نقد را به سمت نظام‌های توتالیتاره بُرده و سعی دارد همچنان که آن را نقد می‌کند داستان خود را در قالب پسا آخر‌الزمانی پیش ببرد؛ و باید گفت که داستان پیچیدگی روایی و رمز و راز جذابی دارد که با غافلگیری و هیجان درست به مخاطب انتقال داده می‌شود، اما با این حال نحوه روایت گاهی دست و پا گیر می‌شود و فیلم نمی‌تواند به فُرم خود لباس محتوا بپوشاند. بگذارید چند مثال برای شما بزنم؛ داستان چنین روایت می‌شود که هیچکس از گذشته یا به قول فیلم، قبل از شورش را به یاد نمی‌آورد و در واقع تاریخی قبل از شورش وجود نداشته است؛ اگر هم داشته، پاک شده است. خب اینجا مسئله این...

Vana~ · 4/8/23

یکی دیگر از ایرادات فیلمنامه که بنده در یادداشت‌های خود نوشته‌ام؛ این است که سریال سیلو ادعا می‌کند که این نظام توتاریتاریسم، اجازه نمی‌دهد که مردم بچه‌دار شوند (شاید این کار نقدی به جمهوری خلق چین باشد) اما مسئله این است که سریال توضیح نمی‌دهد این دستگاه‌ها چگونه کار می‌کنند که باعث می‌شوند فرد باردار نشود، و از طرفی سریال مجبور است توضیح بدهد، چرا که این سریال در سبک رئالیسم جادویی ساخته نشده است که درباره داستان توضیح کافی ندهد، بلکه در سبک رئالیسم ساخته شده و برای اینکه منِ مخاطب این سخن او را باور کنم، مجبور است که واقعیت خود را بسازد و برای اینکار باید به من توضیح دهد که چگونه این اتفاق می‌افتد؛ و البته در قالب چند دیالوگ سطحی این توضیح مثلا داده می‌شود که زنِ کلانتر...

Vana~ · 4/8/23

در ابتدای نقد ادعا کردم که سریال سیلو نقدی به جوامع تمامیت‌خواه است، بگذارید کمی بیشتر در این باره بنویسم. سریال بی‌هیچ شک و تردیدی مضامین تکراری فیلم طبقه (محصول کشور اسپانیا) را به کار گرفته است؛ انسان‌ها طبقه‌بندی شده‌اند و کارگران طبق معمول در پایین هستند و مقامات و پولداران در طبقات بالا؛ خب در حقیقت ساخت چنین واقعیتی بسیار سطحی و تکراری است، و مشکل اصلی اینجاست که سریال حتی نمی‌تواند نقد خود را نسبت به جوامع طبقاتی وارد کند؛ چرا؟ چون نمی‌داند با چه چیزی طرف است؛ بر فرض مثال روزگاری افرادی مثل مارکس از جوامع طبقانی ایراد گرفته و آن‌ها را نقد می‌کردند و در پاسخ به نقد او، جهان دچار انقلاب می‌شد، اما امروزه این نقد‌ها صرفا جنبه سرگرمی دارند و بسیار سطحی صورت می‌پذیر‌ند. ولی...

Vana~ · 4/8/23

ما هدف من از این تمیز دادن این بود که بگویم فیلم چپ نیست، بلکه برعکس راست افراطی و فاشیسم است؛ چرا چنین ادعایی می‌کنم؟ چون در کل طول سریال یک پیام کلی به صورت شعارگونه تکرار می‌شود: این کار به صلاح سیلو است. خب اگر ما سیلو را یک کشور بدانیم، و طبق گفته سریال مردم داخل آن همه‌چیز خود را فدای سیلو می‌کنند، این یعنی چه؟ یعنی ملی‌گرای افراطی که همه‌چیز را فدای یک مفهوم خیالی می‌کند، چون سیلو دیوار‌های آن نیست بلکه سیلو به همراه مردم درون آن، سیلو است.

در مرحله بعدی سریال نوعی ساختارگرایی را به تصویر می‌کشد، جایی که تمام اقشار جامعه را مهم جلوه می‌دهد و کل سیلو را در یک هارمونی نشان می‌دهد؛ اما این اتفاق همچنان سطحی است، چرا چون ساختارگرایی مفهومی بود که توسط آمریکایی‌های لیبرال...

Vana~ · 4/8/23

بهترین عملکرد را از خود نشان می‌دهد و با اضافه کردن معما به داستان، زیبایی آن را دوچندان می‌کند. حال جوامع تمامیت خواه چیست؟ در یک جواب، جوامع و حکومت‌هایی که حتی به اتاق‌خواب افراد هم نفوذ می‌کند، یعنی دقیقا همان‌ گونه‌ای که سیلو نشان می‌دهد. بر فرض مثال، اگر در این سیلو می‌خواهید چیزی از دوران قدیم را نگه دارید باید اجازه بگیرید؛ اگر می‌خواهید بچه‌دار شوید باید اجازه بگیرید (همان‌طور که بالا هم گفتم، مثل کشور چین) در واقع این تم، نوع برخورد در تمام حکومت‌های دیکتاتوری است و آثار آن نیز در سریال سیلو کاملا مشهود است. اما اصلی‌ترین سوال این است؛ چنین حکومت‌هایی بر چه پایه‌ای استوار است؟ دروغ! و همین‌طور که این سریال کنش اصلی خود را روی آن بنا کرده است، قهرمان داستان تنها به...

Vana~ · 4/8/23

و شاید یکی دیگر از مهم‌ترین اِلمان‌های این سریال، موسیقی متن آن باشد که شاید آنچنان هم مورد توجه قرار نگرفت؛ این موسیقی متن زیبا و هوشمندانه به صورت کامل در خدمت داستان است، چرا که آهنگساز با ساختن موسیقی خود در گام مینور، به آن تم مرموز گونه‌ای داده است که دقیقا خواست سریال سیلو است. و جالب ماجرا اینجاست که این موسیقی متن حتی در صحنه‌های نفس‌گیر نیز (مثل تعمیر موتور) تم مورموز گونه خود را تغییر نمی‌دهد و فقط تمپو یا سرعت موسیقی را بالا می‌برد تا تنش‌زا باشد.

در پایان می‌شود گفت سریال سیلو اثری جذاب، مرموز با اِلمان‌های مثبت زیاد و از طرفی هم با باگ‌های جدی زیادی طرف است؛ و درکل اثری جذاب اما یکبار مصرف است که بعد از تمام شدن سریع از ذهن مخاطب پاک خواهد شد. البته تمامی این...

فال شب یلدا

نقد نقد | Silo

گزینه‌های بیشتر

Vana~

امضا : Vana~

Vana~

امضا : Vana~

Vana~

امضا : Vana~

Vana~

امضا : Vana~

Vana~

امضا : Vana~

Vana~

امضا : Vana~

Vana~

امضا : Vana~

Vana~

امضا : Vana~

موضوعات مشابه