نویسندگی خلاق چیست؟ آموزش نویسندگی خلاق

[YEGANEH SALIMI]

کسی که می‌خواهد خارج از عرف و کلیشه‌های رایج بنویسد همواره دغدغۀ نوشتن خلاقانه دارد. آثار خلاقانه و ناب فارسی و غیرفارسی کم نیستند اما چگونگی نوشتن به شیوه‌های خلاقانه فرآیندی است که نیاز به شناخت و یادگیری دارد.
نوشتن سخت نیست. خلاقانه و درست نوشتن سخت است.
از بین انبوه نوشته‌ها و آثار بزرگ منتشرشده، تنها تعداد انگشت‌شماری در یادها می‌مانند. از میان حجم بی‌شمار محتوای متنی در فضای دیجیتال، تنها بخش کوچکی از آن‌ها ارزش صرف وقت و انرژی را دارند.
و تنها تعداد کمی از نوشته‌های خودمان هستند که دوستشان داریم و می‌خواهیم آن‌ها را برای خودمان یا دیگران تکرار کنیم.
وجه تمایز این اقلیت موردتوجه با آن اکثریت غیرقابل استناد چیست؟
نوشته‌های خلاقانه چنان در ذهن رسوب می‌کنند که حتی اگر به‌روشنی هم...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[YEGANEH SALIMI]

یک اثر خلاقانه نتیجۀ جانبی یک واکنش احساسی است.
تا وقتی روح نویسنده با یک اثر، درگیری درونی پیدا نکند امکان ندارد بروز بیرونیِ گیرا و شایسته‌ای داشته باشد.
اما در حالت کلی چه می‌شود که آثاری را جزو نوشته‌های خلاقانه طبقه‌بندی می‌کنیم یا برعکس، متنی را کلیشه‌ای می‌دانیم؟
آیا خلاقانه نوشتن مختص نویسنده‌های خاصی است و احوالات به خصوصی را طلب می‌کند؟
آیا شاخصه‌های نویسندگی خلاق در گذر زمان دستخوش تغییر و تحول می‌شود؟
همۀ نوشته‌های خلاق از ساختار و قانونمندی‌های یکسانی تبعیت می‌کنند؟
آیا هر نویسنده‌ای می‌تواند خلاقانه بنویسد؟
آیا نوشتن خلاقانه فعالیتی اکتسابی است یا اینکه باید در سرشت نویسنده باشد؟
قبل از شروع بهتر است حال و هوای ذهن خود را با خواندن متنی خلاقانه تغییر دهیم تا مصداقی مشترک از...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[YEGANEH SALIMI]

حاصل کار این نویسندگان، داستانی شده که هدفمند و روشن است اما چنین ساختاری از ابتدا وجود نداشته است.

برخلاف کتاب‌های داستانی، نوشته‌های غیرداستانی ابتدا با یک ایده، انگیزه، هدف یا بهانۀ مشخص نوشته می‌شوند.

ایدۀ اصلی است که شالودهٔ نوشتن را می‌سازد و اجازه می‌دهد ساختار نوشته روی آن بنا شود.

پس برخلاف آنچه ممکن است تصور شود، نوشتۀ خلاقانه با هدف‌گذاری دقیق هیچ تضادی ندارد.

این هدف‌گذاری می‌تواند تنها در قالب یک دغدغۀ ذهنی باشد. مهم این است که قلاب ذهن به‌جایی گیر کند و سوژه‌ها یکی پس از دیگری و به بهانۀ این سوژه شکل بگیرند.

یکی از مسائل مهم دیگر در بحث هدف‌گذاری، شناخت مخاطب است.

هر نویسنده‌ای در شروع کارش باید تصویر ویژه‌ای را در گنجینهٔ تجربیات جمعی بشریت، روشن کند که همهٔ ما...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[YEGANEH SALIMI]

برای راحت نوشتن باید از قواعدی که سال‌ها در دوران مدرسه به ما دیکته شده است فاصله بگیریم. قواعدی که ما را مجبور می‌کرد افکار خود را در قالب‌های از پیش آماده‌ بریزیم و درنهایت محصولی مشابه با محصول دیگران تولید کنیم.

جسارت بی‌پروا نوشتن و اینکه به خودمان اجازه بدهیم گاهی اوقات بد، غلط و خارج از عرف بنویسیم نتیجه‌ای متفاوت دارد. نتیجه همان متن خلاقانه‌ای می‌شود که از متون دیگران فاصله می‌گیرد و جایگاه متمایزی را به خودش اختصاص می‌دهد.

مورد دیگری که باعث می‌شود بتوانیم راحت بنویسیم، تسلط بر موضوع و مفهومی است که قصد نوشتن آن را داریم.

هرچه از نظر ذهنی و احساسی به متنی که می‌خواهیم بنویسیم نزدیک‌تر باشیم، به همان میزان می‌توانیم با مخاطب خود ارتباطی صمیمی‌تر و نزدیک‌تر برقرار کنیم...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[YEGANEH SALIMI]

استفاده از کلمات و افعال خاص

اگر سری به چند نوشتۀ خلاقانه و زیبا بزنید متوجه می‌شوید وجه شباهت همگی آن‌ها این است که از کلمات و افعالی متفاوت استفاده کرده‌اند.

گاهی اوقات محتوا حرف تازه‌ای برای گفتن ندارد اما استفاده از افعال و کلمه‌های جاندار است که متن را خلاقانه و متمایز می‌کند.

یکی از روش‌هایی که باعث می‌شود بتوانیم از کلمه‌های متفاوت و زیباتر استفاده کنیم، تمرین کلمه‌برداری است.

به این شکل که وقتی کتابی را می‌خوانیم از کنار کلمه‌های زیبای آن به‌سادگی رد نشویم. آن‌ها را در دفترچه‌ای یادداشت کنیم و هرازگاهی به این دفترچه نگاهی بیندازیم.

با مرور این دفترچه به‌تدریج کلمه‌هایی تازه را وارد دایرۀ لغات خود می‌کنیم که هر خواننده‌ای درخشش آن‌ها را در متن حس می‌کند.

استفاده از...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[YEGANEH SALIMI]

مدل ذهنی نویسنده خلاق​

«گاهی طرحی را بدون قصد حل مشکل مشخصی، شروع می‌کنم. بدون هدف آگاهانه، فقط برای اینکه با مداد ور بروم و خط‌ها و سایه‌ها و اشکال را روی کاغذ بیاورم؛ اما وقتی ذهنم آن‌ها را به خود جذب می‌کند، لحظه‌ای فرا می‌رسد که در آن یک‌ جور تصویر متبلور می‌شود و سپس بازبینی و نظم به کار می‌آید.»

هنری میلر



در حالت کلی باید گفت ذهن نویسندۀ خلاق درگیری‌هایی فراتر از عموم مردم دارد. نویسنده باید آنچه را که پشت پردۀ احساس وجود دارد ببیند و با آن ارتباط برقرار کند.

مشخصه‌های این عادت را با موضوعات زیر بهتر درک خواهید کرد.



دغدغه‌های متفاوت



نوشته‌های متفاوت، از ذهنی زاده می‌شوند که در قالب کلیشه‌های رایج نمی‌گنجد و دغدغه‌ها و تمایلاتی...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[YEGANEH SALIMI]

ذهن آماده برای نوشتن

درست است که خلاقانه نوشتن تا حدی به معنای گذر کردن از کلیشه‌های رایج و قوانین نوشتن است اما چنین متن‌هایی اصول و قوانین خود را دارد. یکی از این قوانین این است که برای فعالیت ذهن نباید زمان و مکان خاصی قائل شد.

بسیاری از نوشته‌های خوب بدون تمرکز بر نوشتن و تنها با انجام فعالیت‌های روتین زندگی شکل ‌گرفته‌اند.

خیلی از ایده‌ها درست در زمان استراحت و وقتی فضای فکری خالی از هر تصویر یا ایده‌ای بوده، خلق شده‌اند. به همین دلیل است که گفته می‌شود زمان استراحت کردن هم جزو زمان‌های کاری برای نویسنده محسوب می‌شود.



این کار چون ماهی گرفتن است؛ اما لازم نیست زیاد انتظار بکشم، چراکه همیشه می‌آید، یعنی همیشه باید آمادهٔ گرفتنش بود. در آغاز، هر فکری به‌جاست. همیشه...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.