تذهیب

[M.Fakher]

تذهیب چیست؟


تذهيب کلمه اي عربي است. اين کلمه از ريشه ذَهَب به معناي طلا و زر مشتق شده و به‌معني آن زرنگار كردن، زراندود كردن، زرگرفتن، زركاري و طلاكاري کردن است. هنر تذهيب ، هنر آراستن وزيبا سازي صفحات کتاب است. در اين هنر با استفاده از نقش ها و طرح هاي زيبا و رنگارنگ، اسليمي ، ختايي ( ختایی یا خطائی ممکن است از خط گرفته شده باشد ویا منسوب به شهر ختن باشد. واز جمله نقشهایی اساسی هنرهای تزئنی ایرانی است که از ترکیب گل وغنچه وبرگ پدید می‌‌آید. وهرگردش موزون ان را یک بند می‌خوانند. برخی منشا این گل را شهر ختن کشور چین می‌دانند. وعنوان ختائی را از همین نام گرفته‌اند وگروهی دیگر به واسطه عدم تطابق این طرح‌ها را با طبیعت ان‌ها را خطایی (ناشی از سهو...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[M.Fakher]

انواع طرح های تذهیب:
طرح های تذهیب به شرح ذیل می باشد:



«اسلیمی»
نقوش اسلیمی: نقوش درختي شکل ، که فرم اصلی شکل یابی آنها، فرم های دو شاخه ایس ، که باطبیعتی خمیده و نرم، بعنوان معمول ترین عنصر و ویژگی بیانی هنر اسلامی و تنها در همینفرهنگ هنری ديده مي شود.

می توان ریشه ها و الهام هایش را مدیون عناصر مادی و واقعی بسیار دانست ، که آنها از شکل اندامهای گیاهان و شاخه ها برگها، در ترکیب با نقوش ختایی چارچوب اصلی طرح نقوش اسلامي را تشکیل میدهند.

ساختمان اسليمى :1- بنداسليمى 2- سر اسليمى 3- سربند اسليمي

بند( ساقه): مانند همه گياهان عامل و پايه رويش گياه كه ديگر اجزاي گياه بر آن سوار و شكلمي گيرند.

سر اسليمي: نقشي خلاصه و تغيير يافته از...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[M.Fakher]

انواع اسليمى : 1- اسليمي ساده 2- اسليمي خرطومي 3- اسليمى دهان اژدري 4- اسليمى پيچك 5- اسليمي ماري

پر كاربرد ترين اسليمى در كاشي هاي هفت رنگ : 1- اسليمي ساده 2- اسليمي خرطومي 3- اسليمى دهان اژدري

- اسليمي برگي و اسليمي حيواندار و اسليمي گلدار، هم هستند كه در طرح هاي كاشي از آنها بسيار كم استفاده مي شود.

عکس هایی از اسلیمی

اسلیمی ماری


اسلیمی حاشیه

 

[M.Fakher]

«ختایی»
۲ – ختایی : نقوشی که از ساقه – برگ درختان و انواع گلهاکه با رنگهای خاص خود نقاشی و تزئین شده اند.
ختایی طرح ساقه گل استبر روی قوس حلزونی شکل در گردش، و نموداری است از شاخه درخت یا بوته گل و برگ و غنچه که باید گل ها و غنچه ها و برگها را در بر بگیرد و میان آنها وحدتی ایجاد کند.(مجموعه ای ازنقوش گل ، برگ وغنچه وجوانه بر روی یک خط منحنی به نام بند.)



اجزای ساختمانی ختایی:



1- بند(ساقه) 2- گل 3- برگ 4- غنچه 5- شکوفه 6- شعله 7- زایده



در طرح هاي كاشي هفت رنگ بيشتر اجزاي ساختماني ختايي : 1- بند 2- گل 3- برگ ، است كه با تنوع زياد مورد استفاده قرار مي گيرد.



1- بند ( ساقه ): همانگونه که در طبیعت گلها و برگها برروی ساقه می رویند در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[M.Fakher]

عکس هایی از ختایی

گل های ختایی


حرکت های آزاد ختایی


تک شاخه های ختایی

 

[M.Fakher]

نکته : باید توجه داشت که اگرچه بند های ختایی واسلیمی در اکثر مواقع باهمدیگر وبصورت ترکیبی طراحی شوند ولی هیچگاه عناصر بند اسلیمی برروی بند ختایی قرار نمی گیرند ، وهمین طورگل ها وبرگ هایختایی هم هیچ گاه بر روی بند اسلیمی قرار نمی گیرند. و هر کدام بصورت کاملامستقل از همدیگر طراحیمی شوند.

تفاوت اسلیمی و ختایی

اسلیمی اساساً نمودار طرح درخت است با همه پیچ و خم و شاخ و برگ، چنانکه طرح ختائی نموداری است از طرح بوته. بهمین علت در اسلیمی طرح قوی و خشن است و در، ختایی ظریفونازک.

تشعیر»
۳ – تشعیر: ترکیبی از نقوش ختایی و اسلیمی که علاوه برآن از نقوش پرندگان – حیوانات و چهره انسان نیز استفاده شده است.
تشعیر نوعی تزئین نسخ خطی است که در حاشیه نسخ یا مرقعات، معمولاً با یک...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[M.Fakher]

عکس هایی از تشعیر