سبک سیک های معماری ایرانی، ۶سبک برجسته از گذشته تا به حال

[MAHSA ESLAMI]

اطلاعات معماری: ایران سرزمینی است که ارمغان های زیادی به جهان معماری عرضه داشته است اما متاسفانه دقیقا نمی دانیم آنها چه هستند؛ هرچند افراد زیادی زندگی خود را وقف شناخت این معماری نموده اند، اما تحقیقات شان به صورت مداوم در اختیار دیگران قرار نگرفته است در این میان، استاد پیرنیا از نادر افرادی است که در چهل ساله گذشته، سعی در شناخت و شناسایی معماری ایران نمود؛ اگرچه ایشان به بحث های گوناگونی پرداختند اما شاید بتوان یکی از مهمترین آنها را شیوه شناسی و یا سبک شناسی معماری ایران دانست.
اگر شما نیز به تاریخ معماری ایران علاقه دارید می توانید در ادامه ی این مطلب با سبک های معماری در هر دوره ی از تاریخ از نگاه استاد پیرنیا، آشنا شوید.

اصول معماری ایرانی
از نگاه استاد پیرنیا، هنر و معماری...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

ویژگی سبک معماری پارسی:

ساختمان سازی بر روی سکو
درون گرایی ( به ویژه در تخت جمشید و شوش)
ارتباط دادن فضاهای فرعی (همچون آشپزخانه) با راههای پنهانی به ساختمان اصلی
پی سازی با سنگ لاشه
نماسازی بیرونی با سنگ تراش و نماسازی درونی با کاشی لعابدار
بهره گیری از پایه ستون و سرستون (آرایش سرستون با جزییات)
بنا های به جای مانده از سبک پارسی: پاسارگاد، آرمگاه کوروش، کاخ شوش، تخت جمشید و آرامگاه های نقش رستم

 

[MAHSA ESLAMI]

"سبک پارتی"
شیوه پارتی، پس از حمله اسکندر به ایران پدیدار شد و در دوره اشکانی، ساسانی، صدر اسلام و در برخی جاها حتی بعد اسلام تا سده ی سوم و چهارم هجری دنبال شده است.

از نظر استاد پیرنیا ویژگی های زیر مختص سبک پا*رتی است:

گوناگونی در طرح ها و بهره گیری از فضاهای مختلف
جفت سازی در نیایشگاها و کاخ های پذیرایی
پادجفت سازی در کاخ های مسکونی و خانه ها
درونگرایی با بهره گیری از میانسرا (حیاط )
شکوه و عظمت دادن به ساختمان با بلند ساختن آنها
بهره گیری از سقف های خمیده و گنبدی
پی سازی با سنگ لاشه
گوشه سازی چوبی
گچ بری با خطوط شکسته و خمیده
بهره گیری از کنگره و کوردرها (نمای از پنجره) در نمای ساختمان

 

[MAHSA ESLAMI]

بناهای به جای مانده از سبک پا*رتی: نیایشگاه آناهیتا در کنگاور، کاخ الحضر، مجموعه نسا، کاخ آشور، کوه خواجه، بازه هور، آتشکده فیروز آباد، تاق کسری، بیشابور، کاخ سروستان، کاخ قصر شیرین

 

[MAHSA ESLAMI]

"سبک خراسانی"
از شش شیوه معماری ایران، دو شیوه پارسی و پارتی از پیش از اسلام و چهار شیوه خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی بعد از اسلام هستند. سبک خراسانی، در سده نخست هجری شروع و تا سده چهارم هجری ادامه یافت. آنچه درباره فرهنگ این زمان پیداست، این است که دگرگونی های فرهنگی، بیشتر در خراسان رخ می دهد و از آنجا به شهرهای چون دامغان و یزد و... رسیده است .

ویژگی معماری سبک خراسانی:

الگو گرفتن از باورهای اسلامی بنابراین ساختمانها مردم وارتر شدند
از لحاظ فن ساختمان سازی یا همان نیارش، معماری شیوه خراسانی با شیوه پا*رتی تفاوتی نکرد.
ساختمایه و یا همان مصالح بوم آورد بوده است، یعنی آن را از خود محل ساخت، بدست می آوردند؛ برای نمونه مسجد جامع فهرج، دیواره های چینه ای از گِل فهرج و ستون ها از...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

بناهای بجای مانده از سبک خراسانی: مسجد مدینه، مسجد جامع فهرج، تاریخانه دامغان، مسجد جامع اصفهان، مسجد جامع اردستان، مسجد جامع نایین، مسچد جامع نیریز

 

[MAHSA ESLAMI]

"سبک رازی"
شیوه رازی، چهارمین شیوه معماری ایران است که از زمان آل زیار شروع و در زمان آل بویه، سلجوقی، اتابکان و خوارزمشاهیان ادامه پیدا می کند؛در این سبک همه ویژگی های خوب شیوه های پیشین را به بهترین گونه دارا است؛ در واقع در این سبک نغز کاری سبک پارسی، شکوه سبک پا*رتی و ریزه کاری سبک خراسانی باهم پدیدار می شود. آغاز سبک رازی گرچه از شمال ایران بوده اما در شهر ری پا گرفته و بهترین ساختمان ها در آن ساخته شده اند اما متاسفانه در پی غارت محمود غزنوی از میان رفته اند.

ویژگی معماری سبک رازی:

در شیوه رازی ساختمان های با کارکرد های گوناگون پدید آمدند، مانند آرامگاهای برجی.
در این شیوه برخی مسجدهای داری شبستان ستوندار، به چهار ایوانی تبدیل شد.(ایوان یکی از فضاهای بود که پیش از اسلام در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

بناهای بجای مانده از سبک رازی: مقبره امیر اسماعیل سامانی، گنبد قابوس، برج های خرقان، مسج جامع اصفهان، رباط شرف، مسجد جامع زواره، مسجد جامع اردستان، گنبد سرخه مراغه

 

[MAHSA ESLAMI]

سبک های معماری ایرانی "سبک آذری"
سبک آذری دارای دو دوره است، دوره نخست از زمان هولاگو و پایتخت شدن مراغه و دوره دوم آن از زمان تیمور و پایتختی سمرقند آغاز می شود. در آن زمان نیاز به ساخت و ساختمان های گوناگون بود که باید هرچه زودتر آمادهه می شدند. از همین رو در روند ساختمان سازی شتاب گرفتند، پس به بهره گیری از عناصر یکسان روی آوردند ( مانند کاربندی در سازه).

ویژگی معماری سبک آذری:

بهره گیری بیشتر از هندسه در طراحی معماری
ساختمان هایی با اندازه های بسیار بزرگ ساخته شد که در شیوه پیشین مانند نداشت، همچون گنبد سلطانیه
در شیوه رازی، آجرکاری نما همراه با سفت کاری انجام می شد اما در شیوه آذری، نخست ساختمان با خشت یا آجر و سنگ بدون نما سفت کاری، سپس نماسازی به آن افزوده می شده است. (در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[MAHSA ESLAMI]

بناهای بجای مانده از سبک آذری: مقبره سلطانیه، مسجد علیشاه تبریز، مسجد جامع ورامین، مسجد جامع یزد، خانقاه شیخ عبدالصمد نطنز، مسجد گوهر شاد، مسجد غیاثیه خرگرد، مسجد میرچخماق، مسجد بی بی خانم سمرقند، گور امیر سمرقند، مسجد کبود تبریز