کهن و باستانی معرفی زبان پارسی باستان

  • نویسنده موضوع YEGANEH SALIMI
  • تاریخ شروع
  • پاسخ‌ها 21
  • بازدیدها 512
  • کاربران تگ شده هیچ

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #11
ضمن اینکه اطلاعات بسیار زیادی از اوضاع و احوال سرزمین هخامنشیان و منش و سیاست‌های ایشان به دست داده و در نهایت کمک شایانی به کشف و درک زبان‌های اکدی و عیلامی نموده‌است. داریوش به جز بیستون کتیبه‌های دیگری در خوزستان و پارس نیز داشته‌است.

پس از داریوش شاهان دیگر بخصوص خشایارشا، اردشیر یکم و اردشیر دوم و همچنین داریوش دوم کتیبه‌هایی به فارسی باستان دارند. از کوروش کبیر و نیز برخی پیشینیان هخامنشی مانند اریارمنه و ارشامه کتیبه‌های دیگری نیز وجود دارد که احتمال می‌رود این کتیبه‌ها همگی پس از ابداع خط در زمان داریوش بزرگ نوشته شده باشند. همچنین یک کتیبه فارسی باستان هم در نقش رستم کشف شده که به خط آرامی نوشته شده‌است. البته اظهار نظر در مورد این کتیبه منحصربه‌فرد، که در زمان پس از سقوط...
لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.
 
امضا : YEGANEH SALIMI

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #12
دستور زبان

بشقاب سیمین با کتیبه با نمونه‌ای از خط میخی هخامنشی به دستور اردشیر یکم هخامنشی در موزه رضا عباسی. متن:بدستور اردشیر بزرگ شاه شاهان، شاه سرزمین‌ها، پسر شاهنشاه خشایارشا پسر شاهنشاه داریوش هخامنشی این بشقاب نقره برای کاخ شاهی ساخته شد.
در این زبان سه جنس مذکر و مؤنث و خنثی و سه شمار، مفرد و مثنی و جمع هست و کلمه با توجه به نقش نحوی آن صرف می‌شود. فارسی باستان دارای هشت حالت دستوری بوده‌است. بدین ترتیب: نهادی، مفعولی، وابستگی، ندایی، ازسویی، ابزاری، کنش‌گیری و مکانی.

آواشناسی
پژوهشگران زبان‌های باستانی پس از رمزگشایی کتیبه‌ها نوعی آوانگاری برای آن ترتیب دادند تا محتوای نوشته شده در کتیبه‌ها را با یک الفبای لاتین ثبت کنند. برای اینکار آن‌ها با توجه به آواهای موجود در زبان‌های...
لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.
 
امضا : YEGANEH SALIMI

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #13
واکه‌ها در فارسی باستان:
واکه‌ها در زبان فارسی باستان به دو دسته ساده و مرکب تقسیم می‌شوند. واکه‌های مرکب معمولاً ترکیبی از دو مصوت کوتاه هستند که یک واحد آوایی مستقل را تشکیل می‌دهند. واکه‌های ساده زبان فارسی باستان همانند فارسی نو است با این تفاوت که آوای "O" یا همان ضمه عربی در فارسی باستان وجود نداشته‌است. واکه‌های ساده و مرکب به دو دسته کوتاه و بلند نیز بخش می‌شوند. واکه‌ها یا همان حروف صدادار فارسی باستان از قرار زیر هستند:

واکه‌های ساده:
کوتاه: a , u , i
بلند: ā , ū , ī
واکه‌های مرکب:
کوتاه: au , ai
بلند: āu , āi
همخوان‌ها در فارسی باستان:
همخوان‌های فارسی باستان ۲۱ آوا را تشکیل می‌دهند باضافه آوای (L) برابر تلفظ حرف لام در زبان فارسی که تنها یکبار در واژه Labanāna به معنی لبنان...
لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.
 
امضا : YEGANEH SALIMI

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #14
همخوان تلفظ نمونه واژه به خط فارسی معنی
b ب būmi بومی بوم
r ر rāsta راستَ راست
k ک kāma کامَ کام
v واو daiva دَیوَ دیو
d د drāya درایَ دریا
t ت dasta دَستَ دست
j ج bāji باجی باج
b ب basta بَستَ بسته
X خ xaudā خَودا کلاهخود
h ه hama هَمَ هم
z ز vazarka وَزَرکَ بزرگ
c چ carma چـَرمَ چرم
g گ gauša گـَوشَ گوش
n ن niyāka نیاکَ نیا، نیاکان
m م martiya مَرتیَ مَردم
p پ pitar پیتـَر پدر
f ف framānā فرَمانا فرمان
t ت tanū تنو تن
L ل Labanānā لَبَنانا لبنان
ç سین مشدد puça پوسَّ پسر
θ ث θuxra ثوخرَ سرخ
š ش šiyāti شیاتی شادی
 
امضا : YEGANEH SALIMI

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #15
ریشه‌های تاریخی واژگان و اشتقاق آن‌ها
واژگان فارسی باستان که یک زبان هندواروپایی است با واژگان سایر این زبان‌ها ریشه مشترک دارد. با توجه به تعلق آن به مجموعه زبان‌های هندوایرانی طبیعی است که ابتدا با زبان اوستایی و مادی و سپس با زبان سنسکریت همبستگی بیشتری داشته باشد. واژگان فارسی باستان مشتمل بر اسم، صفت، ضمیر، حروف اضافه و افعال بوده که هرکدام در جمله‌های مختلف، بنابر کاربردی که داشته تغییرات خاصی در شکل خود می‌یافته‌است. اسامی با توجه در این زبان اسامی به صورت مفرد، مثنی و جمع و دارای سه جنس مذکر، مؤنث و خنثی هستند. در هریک از این حالات صرف متفاوتی برای واژه وجود دارد و این بستگی به حالت واژه در جمله و نیز آوای پایانی آن دارد.

جنس:
همچنین در زبان فارسی باستان تمایز جنس وجود دارد. به...
لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.
 
امضا : YEGANEH SALIMI

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #16
شمار:
شمار در زبان فارسی باستان با زبان‌های میانه و نو ایرانی متفاوت است. به این معنی که به جز دو شمار مفرد و جمع یک شمار دیگر یعنی مثنی نیز دارد. حالت مثنی در فارسی باستان بر دو نفر دلالت می‌کند. شمار مثنی شناسه‌های متفاوتی از جمع دارد و صرف فعل برای صیغه‌های مثنی متفاوت از جمع بوده‌است. صفت و موصوف از نظر شمار جمع و مفرد و مثنی با یکدیگر همخوانی داشته‌اند. این حالت پس از فارسی باستان به دوره میانه نرسیده‌است. این سه حالت شمار در زبان اوستایی نیز وجود داشته‌است.

ستاک:
هر واژه یک شکل ساده به نام ستاک دارد. ستاک در حقیقت شکل ساده و بدون صرف و شناسه یک واژه‌است که معمولاً به تنهایی بکار نمی‌رود. این ستاک‌ها به آواهای متفاوتی ختم می‌شده‌اند. برای نمونه، ستاک نام کوروش kūrū و ستاک نام...
لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.
 
امضا : YEGANEH SALIMI

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #17
این تغییرات اسامی با توجه به جایگاه اسم در هریک از حالات هشتگانه صرفی در فارسی باستان وجود داشته‌است. نحوه تغییر کردن پایان واژه‌ها در فارسی باستان-یا به اصطلاح دیگر صرف آن‌ها- بستگی به ستاک یا شکل خام واژه داشته که به چه آوایی ختم می‌شده‌است. هر یک از واژه‌ها یک ستاک اصلی داشته‌اند. در صفت‌ها که ممکن بوده مذکر، مؤنث یا خنثی باشند برای هر یک از این جنس‌ها یک ستاک جداگانه وجود داشته‌است.

* حالت‌های دستوری: کاربرد اسم، صفت و نیز ضمیر در جمله همیشه در یکی از حالت‌های دستوری هشت‌گانه: فاعلی، مفعولی، مفعولی له (برایی)، اضافی، مفعولی فیه (دری)، ندایی، مفعولی معه (بایی)، مفعولی عنه (ازی) است. در هریک از این حالات که قرار بگیرد با توجه به جنس، شمار و آوایی پایانی واژه، صرف می‌شده.
 
امضا : YEGANEH SALIMI

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #18
-a -am -ā
مفرد مثنی جمع مفرد مثنی جمع مفرد مثنی جمع
فاعلی -a -ā -ā, -āha -am -ā -ā -ā -ā -ā
ندایی -ā -ā
مفعولی -am -ām
مفعولی معه/
مفعولی عنه -ā -aibiyā -aibiš -ā -aibiyā -aibiš -āyā -ābiyā -ābiš
مفعولی له -ahyā, -ahya -ahyā, -ahya
اضافی -āyā -ānām -āyā -ānām -āyā -ānām
مفعولی فیه -aiy -aišuvā -aiy -aišuvā -āšuvā
-iš -iy -uš -uv
مفرد مثنی جمع مفرد مثنی جمع مفرد مثنی جمع مفرد مثنی جمع
فاعلی -iš -īy -iya -iy -in -īn -uš -ūv -uva -uv -un -ūn
Vocative -i -u
مفعولی -im -iš -um -ūn
مفعولی معه/
مفعولی عنه -auš -ībiyā -ībiš -auš -ībiyā -ībiš -auv -ūbiyā -ūbiš -auv -ūbiyā -ūbiš
مفعولی له -aiš -aiš -auš -auš
اضافی -īyā -īnām -īyā -īnām -ūvā -ūnām -ūvā -ūnām
مفعولی فیه -auv -išuvā -auv -išuvā -āvā...
لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.
 
امضا : YEGANEH SALIMI

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #19
ریشه فعلی: افعال در فارسی باستان و نیز اوستایی دارای ریشه مشترکی می‌باشند. این ریشه به سه صورت قوی، افزوده و ضعیف ظاهر می‌شود. این ریشه‌های یک و گاهی دو هجایی هرکدام دلالت بر فعل خاصی دارند. در واقع ریشه جزء مشترک تمامی واژگانی‌ست که روی هم یک خانواده واژگانی را تشکیل می‌دهند. مثلاً saok ریشه همه افعالی است که مفهوم سوختن از آن‌ها استنباط می‌شود. این واژه می‌تواند به صورت افزوده که همان saok است یا صورت ضعیف (فاقد a) یعنی suč یا suk بیاید. برای برخی از وجوه و باب‌ها از ریشه ضعیف و برای برخی از ریشه قوی فعل استفاده می‌شود. همچنین پیشوندهای مرسوم در زبان فارسی باستان می‌توانند معنای فعل را دگرگون کنند.
ماده فعل: هر فعل در زبان فارسی باستان از یک ماده تشکیل شده که عبارت است از ریشه فعل...
لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.
 
امضا : YEGANEH SALIMI

YEGANEH SALIMI

مدیر آزمایشی کتاب
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایشی کتاب
تاریخ ثبت‌نام
11/8/17
ارسالی‌ها
2,473
پسندها
8,177
امتیازها
31,973
مدال‌ها
23
سطح
16
 
  • نویسنده موضوع
  • مدیر
  • #20
نمونه:
فعل ماضی barantiy به معنی «می‌برند» در فارسی باستان از ریشه فعلی bar تشکیل شده که بهمراه ماده ساز a مجموعاً می‌شود bara که ماده فعلی مضارع گذرا است. در پایان هم شناسه فعلی ntiy برای سوم شخص جمع نیز به آن اضافه می‌شود. (bar-a-ntiy) در نتیجه فعل ساخته می‌شود.

واژه‌نامه
نیا ایرانی فارسی باستانی فارسی میانه فارسی نوین معنی
*arta arta ard ard اَرد ارد
*açva aspa asp asb اسب اسب
*bhāgī bāji bāj bāj باج/باژ باج
*bhrātr- brātar brādar barādar برادر برادر
* Ahuramazda Ohrmazd Ormazd ارمزد اهورا مزدا
*kāma kāma kām kām
 
امضا : YEGANEH SALIMI
عقب
بالا