هورمون چیست | انواع، عملکرد و ناهنجاری‌ها

[FATYMArr]

هورمون چیست؟​

هورمون‌ها مواد شیمیایی هستند که عملکردهای مختلف بدن را با انتقال پیام از طریق خون به اندام‌ها، پوست، ماهیچه‌ها و سایر بافت‌ها هماهنگ می‌کنند. این سیگنال‌ها به بدن می‌گویند که چه‌کاری را در چه زمانی باید انجام دهد. هورمون‌ها برای بقا و حفظ سلامتی ضروری هستند.
دانشمندان تاکنون بیش از 50 هورمون را در بدن انسان شناسایی کرده‌اند. هورمون‌ها به همراه بیشتر بافت‌ها (عمدتاً غدد)، که آن‌ها را ساخته و ترشح می‌کنند، سیستم غدد درون ریز را تشکیل می‌دهند. هورمون‌ها فرآیندهای مختلف بدن را کنترل می‌کنند، ازجمله:

• متابولیسم
• هموستاز (تعادل داخلی پایدار)، مانند تنظیم فشارخون و قند خون، تعادل مایعات (آب) و الکترولیت‌ها و دمای بدن
• رشد و نمو
• عملکرد...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FATYMArr]

عملکرد هورمون چیست؟​

همان‌طور که اشاره شد، هورمون‌ها پیام‌رسان‌های شیمیایی هستند که صدها فرآیند بدن را تحت تأثیر قرار داده و مدیریت می‌کنند. اغلب، یک فرآیند بدن شامل یک واکنش زنجیره‌ای از همکاری چندین هورمون مختلف است.
یک هورمون تنها در صورتی روی قسمتی از بدن اثر می‌گذارد که دقیقاً «مطابق» با آن باشد، یعنی سلول‌های بافت هدف گیرنده‌هایی داشته باشند که پیام هورمون را دریافت کنند.
هورمون را به‌عنوان یک کلید و سلول‌های بافت هدف آن، مانند یک اندام یا بافت چربی را، به‌عنوان قفل‌هایی با شکل خاص در نظر می‌گیرند. اگر این هورمون (کلید) با گیرنده (قفل) غشا سلولی مطابقت داشته باشد، عملکرد خود را انجام خواهد داد. هورمون پیامی را ارسال می‌کند که باعث می‌شود بافت هدف، اقدام خاصی...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FATYMArr]

بدن انسان از هورمون‌ها برای دو نوع ارتباط استفاده می‌کند:​

• نوع اول ارتباط بین دو غده درون‌ریز است:

یک غده هورمونی را ترشح کرده که یک غده دیگر را تحریک می‌کند تا سطح هورمون‌هایی را که آزاد می‌کند، تغییر دهد. یک مثال از این ارتباط، بین غده هیپوفیز و تیروئید است. غده هیپوفیز هورمون محرک تیروئید (TSH) را ترشح می‌کند که غده تیروئید را تحریک می‌کند تا هورمون‌های خود را آزادکرده و سپس بر جنبه‌های مختلف بدن تأثیر می‌گذارد.

• نوع دوم ارتباط بین غده درون‌ریز و اندام هدف است:

یک مثال از این ارتباط، زمانی است که پانکراس انسولین آزاد می‌کند، که سپس بر روی ماهیچه‌ها و کبد عمل می‌کند تا به پردازش گلوکز کمک کند.
هورمون‌ها به دودسته پپتیدی و استروئیدی...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FATYMArr]

انواع هورمون چیست؟‌​

برای تنظیم عملکردهای متنوع در بدن، انواع هورمون های گوناگون تولید شده و به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شوند:

• هورمون‌های پپتیدی
• هورمون‌های استروئیدی

 

[FATYMArr]

هورمون‌های پپتیدی​

هورمون‌های پپتیدی از اسیدهای آمینه تشکیل‌شده و در آب محلول هستند. هورمون‌های پپتیدی بر اساس اینکه در ساختارشان چند آمینواسید به‌کاررفته است، به 3 دسته تقسیم می‌شوند. هورمون‌های پپتیدی قادر نیستند از غشای سلولی عبور کنند، زیرا غشا حاوی یک دولایه فسفولیپیدی است که مانع از انتشار مولکول‌های نامحلول در چربی به داخل سلول می‌شود. انسولین یک هورمون پپتیدی مهم است که توسط پانکراس تولید می‌شود.

 

[FATYMArr]

هورمون‌های استروئیدی​

برخلاف هورمون‌های پپتیدی، هورمون‌های استروئیدی محلول در چربی هستند و می‌توانند از غشای سلولی عبور کنند. هورمون‌های جنسی مانند تستوسترون، استروژن و پروژسترون نمونه‌هایی از هورمون‌های استروئیدی هستند.

 

[FATYMArr]

هورمون‌های مهم و عملکردشان​

هورمون‌های تیروئیدی​

غده تیروئید اساساً دو هورمون تری‌ یدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) را ترشح می‌کند که به کنترل متابولیسم بدن کمک می‌کنند. علاوه بر این، این هورمون‌ها وزن بدن، سطح انرژی، دمای داخلی بدن، پوست، مو و غیره را تنظیم می‌کنند.

 

[FATYMArr]

انسولین​

این هورمون توسط پانکراس ترشح می‌شود، پانکراس غده‌ای برگ مانند است که در حفره شکمی پشت معده قرار دارد. انسولین به بدن اجازه می‌دهد از گلوکز یا کربوهیدرات‌های موجود در غذا، برای انرژی یا ذخیره گلوکز برای مصرف در آینده استفاده کند. این هورمون به جلوگیری از افزایش بیش‌ازحد قند خون یعنی هایپرگلیسمی، یا کاهش بیش‌ازحد آن یعنی هیپوگلیسمی کمک می‌کند و به‌طور خلاصه در کنار گلوکاگون، یکی از هورمون‌های کنترل‌کننده‌ی قند خون.

 

[FATYMArr]

استروژن​

استروژن یک هورمون جنسی زنانه است که توسط تخمدان‌ها ترشح می‌شود. این هورمون مسئول تولیدمثل، قاعدگی و یائسگی است. استروژن بیش‌ازحد در بدن زنان، خطر ابتلا به سرطان سینه، سرطان رحم، افسردگی، بدخلقی و غیره را افزایش می‌دهد. اگر سطح استروژن در بدن زنان کمتر باشد، منجر به آکنه، ضایعات پوستی، نازک شدن پوست، ریزش مو و امثال این‌ها می‌شود.

 

[FATYMArr]

پروژسترون​

هورمون پروژسترون در تخمدان‌ها، در جفت هنگام باردارشدن زن و در به مقدار بسیار کمی در غدد فوق کلیوی تولید می‌شود. عملکردهای مختلف را تحریک و تنظیم کرده و نقش مهمی در حفظ بارداری و میل جنسی دارد. همچنین به بدن کمک می‌کند تا برای لقاح و بارداری آماده‌شده و سیکل ماهانه را تنظیم می‌کند. هنگامی‌که بارداری اتفاق نمی‌افتد، سطح پروژسترون کاهش‌یافته و چرخه قاعدگی رخ می‌دهد.

​