معرفی معرفی | هوش مصنوعی ChatGPT

[M I R A S]

انتشارها

معرفی

نسخهٔ GPT-5 در ۷ اوت ۲۰۲۵ توسط OpenAI منتشر شد و به‌عنوان مدل پیش‌فرض در ChatGPT (برای کاربران رایگان، Plus، Pro، Team)، Microsoft Copilot، و از طریق API در دسترس قرار گرفت. این نسخه جایگزین تمام مدل‌های قبلی مانند GPT-4o، GPT-4.5، GPT-4.1 و سری o3/o4-mini شد.

ویژگی‌های کلیدی:

• هوش پیشرفته‌تر – Sam Altman هوش GPT-5 را معادل «سطح دکترای هر موضوع» توصیف کرده است.
• مسیرگر هوشمند مدل (Model Router) – سیستم به صورت لحظه‌ای بین پاسخ‌دهی سریع یا «عمیق فکر کردن» بسته به پیچیدگی کار سویچ می‌کند.
• مدل ها – شامل نسخه‌های استاندارد، Mini (ارزان‌تر)، Nano (سریع‌تر)، و Pro (برتر با قابلیت «Thinking-Pro»).

 

[M I R A S]

• قابلیت چندرسانه‌ای و شخصی‌سازی – پشتیبانی از متن، تصویر، صوت و ویدئو؛ دارای شخصیت‌های کنایه‌گر (cynic)، ربات (robot)، دانشیار (nerd)، شنونده (listener)؛ امکان انتخاب تم رنگی و بهبود صدا؛ ادغام با Gmail و Google Calendar.
• پنجرهٔ متن گسترده– تا ~۴۰۰٬۰۰۰ توکن در API و ~۲۵۶٬۰۰۰ توکن در ChatGPT؛ پاسخ‌های گام‌به‌گام «Reasoning».
• بهبودهای عملکردی– توانایی بهتر در نوشتار، کدنویسی، ریاضی، علم و موضوعات بهداشتی؛ درصد ناباوری hallucinations تا ۴۵–۸۰٪ کاهش یافته است.
• بازخورد کاربران– کاربران قابلیت‌های شخصی‌سازی را جذاب دانستند ولی برخی از کیفیت نامنظم پاسخ انتقاد کردند؛ OpenAI به اختلال مسیرگر اشاره و وعده بهبود داد.

 

[M I R A S]

شاخص‌های علمی و کاربردی (بر اساس ویدیو):

• مهارت ریاضی: رسیدن به ۹۶.۷٪ در آزمون ریاضی بدون ابزار و ۱۰۰٪ با Python؛ امتیاز کامل در بنچمارک‌های مسابقات ریاضی دانشگاهی مثل Harvard و MIT.
• سوالات علمی: کسب میانگین ۸۹٪ در آزمون‌های دکتری علمی.
• کاهش hallucination بسیار چشمگیر است.
• قابلیت تولید کد سریع‌تر و ساخت برنامه‌های تعاملی مانند اپ Rubik’s Cube، بازی Snake، شبیه‌ساز دو پاندول و شبکه‌ای مانند پارچه.
• امکان تولید کد اجرایی تعاملی HTML/JavaScript با دستور خاص در پرامپت.

 

[M I R A S]

ویژگی‌ها و محدودیت‌ها

ویژگی‌ها:

در حالی که وظیفه اصلی یک چت‌بات تقلید از یک مکالمه‌گر انسانی است، چت‌جی‌پی‌تی تنوع بالایی دارد. در میان نمونه‌های بی‌شمار، این قابلیت‌ها را دارد که برنامه‌های رایانه‌ای بنویسد و اشکال‌زدایی کند موسیقی، فیلم‌نامه‌های تلویزیونی، داستان‌ها و مقاله‌های دانشجویی بسازد؛ به سؤالات آزمون پاسخ دهد (گاهی، بسته به آزمون، در سطحی بالاتر از میانگین شرکت‌کنندگان انسانی)؛ ایده‌های کسب‌وکار تولید کند؛ شعر و ترانه بنویسد؛ متن‌ها را ترجمه و خلاصه کند؛ یک سیستم لینوکس را شبیه‌سازی کند؛ اتاق‌های چت کاملی را شبیه‌سازی کند؛ بازی‌هایی مانند دوز را انجام دهد؛ یا یک دستگاه ATM را شبیه‌سازی کند.

 

[M I R A S]

در مقایسه با نسخه پیشین خود، InstructGPT, ChatGPT سعی در کاهش پاسخ‌های زیان‌آور و فریبنده دارد. به عنوان مثال، در حالی که InstructGPT پایه و اساس پرسش «دربارهٔ زمانی که کریستف کلمب به ایالات متحده در سال ۲۰۱۵ آمد توضیح دهید» را به عنوان حقیقت می‌پذیرد، چت‌جی‌پی‌تی طبیعت خلاف واقع این سؤال را شناسایی کرده و پاسخ خود را به صورت بررسی یک فرضیه در نظر می‌گیرد که چه اتفاقی می‌افتاد اگر کلمب در سال ۲۰۱۵ به ایالات متحده می‌آمد، با استفاده از اطلاعات دربارهٔ سفرهای کریستف کلمب و واقعیات دنیای مدرن - از جمله دیدگاه‌های مدرن در مورد اقدامات کلمب.

 

[M I R A S]

برخلاف اکثر چت‌بات‌ها، چت‌جی‌پی‌تی تعداد محدودی از پرسش‌های قبلی را در همان گفتگو به خاطر می‌سپارد. خبرنگاران حدس می‌زنند که این قابلیت می‌تواند امکان استفاده از چت‌جی‌پی‌تی به عنوان یک درمانگر شخصی را فراهم کند. برای جلوگیری از ارائه و تولید پاسخ‌های توهین‌آمیز توسط چت‌جی‌پی‌تی، درخواست‌ها از طریق API «نقطه پایانی تعدیل» OpenAI (یک AI مبتنی بر GPT جداگانه)، فیلتر می‌شوند و هر پرسش احتمالاً نژادپرستانه یا جنسیت‌زدایی را رد می‌کنند.

در مارس ۲۰۲۳، OpenAI پشتیبانی از پلاگین‌ها برای چت‌جی‌پی‌تی را اضافه کرد. این شامل هم پلاگین‌های ساخته شده توسط OpenAI، مانند جستجوی وب و تفسیر کد، و هم پلاگین‌های خارجی از توسعه‌دهندگانی مانند Expedia, OpenTable, Zapier, Shopify, Slack, و Wolfram می‌شود.

در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[M I R A S]

چت‌جی‌پی‌تی را می‌توان تشبیه کرد به یک JPEG مبهم از تمام متن‌های موجود در وب. این برنامه بسیاری از اطلاعات وب را حفظ می‌کند، همان‌طور که یک JPEG بسیاری از اطلاعات یک تصویر با وضوح بالاتر را نگه می‌دارد، اما اگر شما به دنبال یک دنباله دقیق از بیت‌ها باشید، آن را پیدا نخواهید کرد؛ همه چیزی که همیشه به دست خواهید آورد یک تقریب است. اما، چون این تقریب به وسیله متن دستوری ارائه می‌شود، که چت‌جی‌پی‌تی در خلق آن برجسته است، معمولاً قابل قبول است. این همچنین یک راه برای درک «هذیان‌ها» یا پاسخ‌های بی‌معنی به پرسش‌های واقعی است که مدل‌های بزرگ زبانی مانند چت‌جی‌پی‌تی بیش از حد مستعد آن هستند. این هذیان‌ها نقص‌های فشرده‌سازی هستند، اما [...] آنها به اندازه کافی قانع‌کننده هستند که شناسایی...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[M I R A S]

محدودیت‌ها

OpenAI اعتراف می‌کند که چت‌جی‌پی‌تی «گاهی پاسخ‌هایی معقول به نظر رسانده‌اما نادرست یا بی‌معنی می‌نویسد». این رفتار در مدل‌های بزرگ زبانی رایج است و به آن «هذیان‌گویی» گفته می‌شود. مدل پاداش چت‌جی‌پی‌تی, که بر اساس نظارت انسانی طراحی شده، ممکن است بیش از حد بهینه شده و در نتیجه عملکرد را تحت تأثیر قرار دهد، که نمونه‌ای از یک بیماری بهینه‌سازی شناخته شده به عنوان قانون گودهارت است.

تا سال ۲۰۲۳، چت‌جی‌پی‌تی-۳٫۵ (رایگان) اطلاعاتی دربارهٔ رویدادهایی که تا ژانویه ۲۰۲۲ رخ داده‌اند را دارا است و چت‌جی‌پی‌تی-۴ (پولی) اطلاعات تا آوریل ۲۰۲۳ را در اختیار دارد.

در فرایند آموزش چت‌جی‌پی‌تی، داوران انسانی به پاسخ‌هایی طولانی‌تر، بدون توجه به فهم واقعی یا محتوای واقع‌گرایانه تمایل...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[M I R A S]

شکستن قفل‌های نرم‌افزاری

چت‌جی‌پی‌تی تلاش می‌کند تا با دستورالعمل‌هایی که ممکن است با خط‌مشی محتوای آن تضاد داشته باشد مقابله کند. با وجود این، برخی کاربران موفق به شکستن این قفل‌ها در چت‌جی‌پی‌تی با استفاده از تکنیک‌های مهندسی پرسش مختلف در اوایل دسامبر ۲۰۲۲ شدند و توانستند آن را فریب دهند تا دستورالعمل‌هایی برای ساختن کوکتل مولوتوف یا یک بمب اتمی بدهد، یا استدلال‌هایی را به سبک نئونازی‌ها تولید کند.

کمی پس از راه‌اندازی چت‌جی‌پی‌تی، یک خبرنگار برای روزنامه تورنتو استار در تلاش‌هایش برای وادار کردن آن به بیان عبارات تحریک‌آمیز نوشت: چت‌جی‌پی‌تی با موفقیت فریب خورد تا ت*جاوز روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ را توجیه کند، اما حتی زمانی که از آن خواسته شد تا در سناریویی خیالی همراه...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[M I R A S]

استقبال، انتقاد و مسائل

واکنش‌های مثبت:

چت‌جی‌پی‌تی در دسامبر ۲۰۲۲ با بررسی‌های کلی مثبت مواجه شد. نیویورک تایمز آن را «بهترین چت ربات هوش مصنوعی که تا به حال برای عموم منتشر شده» نامیده‌است. سامانتا لاک از گاردین خاطرنشان کرد که می‌تواند متنی «با جزئیات کامل» و «مانند انسان» تولید کند. الکس کانترویتز از اسلیت، پاسخ چت‌جی‌پی‌تی به سوالات مربوط به آلمان نازی را ستود، از جمله این ادعا که آدولف هیتلر بزرگراه‌هایی در آلمان ساخته‌است، که با اطلاعاتی در مورد استفاده آلمان نازی از کار اجباری مواجه شد.