بیماری‌های عفونی بیماری عفونی حصبه

[ήίάž]

حَصْبه (نام‌های دیگر: تب روده یا تب تیفوئید)[۱] یک بیماری عفونی است، که در اثر باکتری سالمونلا تیفی ایجاد می‌شود، این بیماری واگیردار بوده و از طریق آب و غذای آلوده گسترش می‌یابد و معمولاً با تب بالا، اسهال، بی‌اشتهایی و سردرد بروز می‌کند.اکتری حصبه در آب‌های گل آلود تا یکماه و در یخ تا ۳ ماه زنده می‌ماند، در اثر گرمای ۶۰ تا ۱۰۰ درجه از میان می‌رود و بخصوص نور آفتاب به سرعت سبب انهدام باکتری می‌شود. در برابر خشکی هم تا دو ماه مقاومت دارد.

حصبه ممکن است به شکل تک‌گیر یا همه‌گیر درآید در فصل پائیز و تابستان بیشتر به صورت همه گیر در می‌آید، اینهمه‌گیری بخصوص در اجتماعات مانند سربازخانه‌ها و مدارس دیده می‌شود. این بیماری در ایران در تمام فصول فراوان است ولی در تابستان و پائیز بیشتر است.

در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[ήίάž]

همه‌گیرشناسی

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۷، تعداد افراد مبتلا به تب تیفوئید بین ۱۶ تا ۳۳ میلیون نفر می‌باشد، و سالانه بین ۵۰۰٬۰۰۰ تا ۶۰۰٬۰۰۰ تن از این بیماری تلف می‌شوند.

انتقال این بیماری از طریق جذب غذا یا آب آلوده به مدفوع فردی بیمار یا سالم ولی ناقل صورت می‌گیرد. تب تیفوئید در کشورهای پیشرفته بسیار نادر است. شیوع آن در آسیای جنوب شرقی،آسیای مرکزی و جنوب آفریقا بیش‌تر است.

 

[ήίάž]

راه‌های سرایت بیماری

میکروب بیماری تیفوئید از راه دهان وارد دستگاه گوارش شده و از آنجا به سایر نقاط بدن می‌رسد و نشانه‌های بیماری را پدیدار می‌سازد، میکروب باسیل از راه مدفوع به خارج راه می‌یابد مدفوع و صفرا در دوران استقرار بیماری آلوده می‌باشند. گاهی در ادرار و استفراغ بیماران نیز باسیل وجود دارد. بیشتر بیماران در دوران نقاهت هم عامل انتشار میکروب به‌شمار می‌روند.

سرایت مستقیم: پرستاران و مراقبان بیماران از راه دست‌های خود آلوده می‌گردند. آنهائی که لگن بیمار را برمی‌دارند یا لباس و ملحفه‌های وی را عوض می‌کنند و در معرض آلودگی مستقیم قرار دارند؛ بنابراین اگر کمال نظافت بعد از تماس با مریض رعایت شود آلودگی ناچیز خواهد شد. برخی از پزشکان حصبه را بیماری دست‌های کثیف نامیده‌اند.سرایت...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[ήίάž]

نشانه‌های ابتلا

بیماری به آرامی شروع می‌شود: تب مختصر، خستگی، سرگیجه، کوفتگی، خواب مختل، دهان تلخ و یبوست. به تدریج این علائم شدت می‌یابد، بعلاوه سردرد شدید، درد پیشانی به وجود می‌آید، درد کمر و گردن و بیحالی عارض می‌شود، شکم نفخپیدا کرده کمی دردناک می‌شود مخصوصاً در پهلوی راست و پائین شکم درد محسوس می‌باشد یا به جای یبوست اسهال فرا می‌رسد.

طحال بزرگ می‌شود گاهی خون دماغ وجود دارد. بسیاری از بیماران در چند روز اول بیماری سرفه کرده و نشانه‌های یک برونشیت حاد را دارند. صبحها تب کم بوده و شب‌ها بالا می‌رود تا اینکه در ظرف ۴ تا ۵ روز تب به ۴۱ درجه می‌رسد، نبض نسبت به تب کندتر می‌باشد.

۵ تا ۸ روز علائم شدت می‌یابد یعنی استقرار بیماری فرا می‌رسد بیمار در رختخواب خود بیحرکت می‌افتد و نسبت به...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[ήίάž]

مشخصات بیماری

پس از آن که باکتری‌های سالمونلا تیفی وارد دستگاه گوارش شدند، دیوارهٔ روده را سوراخ می‌کنند، و آن‌گاه، توسطماکروفاژها بلعیده می‌شوند (فاگوسیتوز). در این میان، ساختار این باکتری‌ها جهش یافته و دربرابر آنزیم‌های ماکروفاژها مقاومت پیدا می‌کنند. به این ترتیب، این باکتری‌ها درون ماکروفاژها باقی می‌مانند و توسط دستگاه لنفاوی درون ماکروفاژها تکثیر یافته و در سیستم رتیکولوآندوتلیال (شامل غدد لنفاوی و سلول‌های طحال و کبد)، و سپس در سراسر بدن پخش می‌شوند.

دورهٔ نهفتگی آن حدود یک هفته‌است. روند بیماری تب تیفوئید به‌طور معمول به ۴ دوره تقسیم می‌شود که هر کدام از آن‌ها حدود یک هفته طول می‌کشد. در هفتهٔ اول بیماری دمای بدن فرد اندکی افزایش پیدا می‌کند، و او دچار سردرد، برادی کاردی نسبی...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[ήίάž]

ظاهرشدن کهیرهایی قرمزرنگ بر روی قفسهٔ سینه و شکم یکی از علایم تب تیفویید می‌باشد.

 

[ήίάž]

عوارض حصبه

بسیار متعدد است - خون‌ریزی روده، سوراخ شدن روده‌ها، ورم آپاندیس، ورم کیسه صفرا، یرقان، ورم غده بناگوشی عوارض دیگر از قبیل نارسائی قلبی، عارضه استخوانی، تنفسی، ادراری، پوستی، ورم بیضه، مننژیت، آماس کلیه‌ها (پیلونفریت) و پستان‌ها و تورم مفصلی ملاحظه می‌شود.

 

[ήίάž]

تشخیص آزمایشگاهی

آزمایشهائی که از نظر تشخیص تیفوئید مورد استفاده قرار می‌گیرد به ترتیب اهمیت عبارتند از: کشت خون، کشت ادرار و خلط، کشت مغز استخوان و آزمایش‌های سرمی (ویدال فلیکس)؛ کشت مدفوع (در کشور ما که بیماری بومی است کشت مثبت مدفوع را باید با آزمایش‌های دیگر تکمیل کرد).

 

[ήίάž]

جلوگیری و درمان

تشخیص این بیماری معمولاً از طریق آزمایش ویدال انجام می‌گیرد که آزمایش فوق در صورت وجود آنتی‌بادی ضد آنتی‌ژن‌های سطحی (آنتی‌ژن O) یا آنتی‌ژن‌های فلاژل (آنتی‌ژن H) مثبت می‌شود.

محیط زیست غیر بهداشتی در جزیرهٔ موریسموجب شیوع تب تیفویید در سال ۱۹۸۰ شد.

درمان تب تیفویید پس از کنترل عوارض بیماری و پایدار شدن علائم حیاتی با استفاده از آنتی‌بیوتیک (قبلاً کلرامفنیکل و امروزه فلوئوروکوئینولون یا سفتریاکسون) صورت می‌گیرد. از اقداماتی که به منظور پیشگیری بیماری انجام می‌گیرند می‌توان رعایت بهداشت فردی و عمومی را نام برد. عدم آشامیدن آب‌های ناسالم در مناطقی که بیماری در آن شایع است یکی دیگر از راه‌های پیشگیری می‌باشد.

به علاوه، واکسن تب تیفوئید نیز در جلوگیری از ابتلا به آن مفید است.

 

[ήίάž]

درمان

رژیم غذائی و الکترولیت: باید به بیماران مقادیر کافی مایع رسانده شود و برای این منظور تشویق بیماران به نوشیدن مایعات زیاد لازم است. توجه به تعادل آب و الکترولیت هنوز مهم‌ترین و فوری‌ترین اقدام است.درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها با توصیه پزشک که معمولاً کینولون‌ها یا سفالوسپورین‌ها هستند.