احکام‌اهل‌تسنن مهدویت از دیدگاه اهل سنت

[FakhTeh]

-بسم‌الله-

مهدویت از دیدگاه اهل سنت
منبع: ویکی فقه، دانشنامه حوزوی

اعتقاد به ظهور مصلح آخرالزمان که نامش «مهدی» و از اولاد پیامبر اسلام است، مورد اتّفاق همه فرقه‌های اسلامی‌ است. در مقاله به عقیده‌ی مهدویت از دیدگاه اهل سنت می‌پردازیم.

فهرست مندرجات
۱ - مهدویّت در منابع اهل سنّت
۲ - تواتر روایات مهدویتدر اهل سنت
۳ - سعی در تضعیف روایات مهدویّت
۴ - کثرت روایات مهدویّت در اهل سنّت
۵ - اوصاف امام مهدی از دیدگاه اهل سنّت
۶ - تفاوت مهدویّت از دیدگاه اهل سنّت
۶.۱ - تفاوت اقوال در ولادت و حیات
۶.۲ - اقوال درباره نزول حضرت عیسی
۶.۳ - پاسخ شبهات اهل سنت
۶.۳.۱ - روایات نبوی اسامی ائمه
۶.۳.۲ - شواهدوگزارش‌های‌تاریخی
۷ -...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FakhTeh]

۱ - مهدویّت در منابع اهل سنّت
صاحب کتاب عون المعبود که شرح کتاب سنن ابی داوود است، می‌نویسد:
بدان که در طول اعصار، مشهور بین همه اهل اسلام ، این است که حتماً، در آخرالزمان، مردی از اهل بیت (علیهم‌السّلام) ظهور می‌کند که دین را یاری، و عدل را آشکار می‌کند... نامش، مهدی است و عیسی، بعد از مهدی یا هم زمان با مهدی، نزول، و او را در کشتن دجال یاری، و در نماز به او اقتدا می‌کند.
احادیث مربوط به مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) را عدّه‌ای از بزرگان آورده‌اند، از آن جمله است، ابوداوود، ترمذی، ابن ماجه، بزار، حاکم، طبرانی، ابویعلی. سند این احادیث، برخی، صحیح و برخی دیگر، حسن و یا ضعیف است. [۱][۲]

یکی دیگر از علمای اهل سنّت می‌نویسد:
روایات فراوانی درباره‌ی مهدی...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FakhTeh]

۲ - تواتر روایات مهدویتدر اهل سنت
از این مطالب که از بزرگان اهل سنّت نقل شد، معلوم می‌شود که مسئله‌ی مهدویت و اعتقاد به ظهور مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) جزء عقاید ثابت اهل سنّت و جماعت است و احادیث مربوط به ظهور آن حضرت، در میان آنان، به حدّ تواتر رسیده است.
کتاب‌های متعدّد و متنوعی درباره‌ی ظهور آن حضرت از سوی علمای اهل سنّت تالیف شده است به گونه‌ای که شیخ محمّد ایروانی در کتاب الامام المهدی می‌نویسد:
اهل سنّت، کتاب‌های متعدّدی در گردآوری روایات مربوط به امام مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) و این که در آخرالزمان شخصی به اسم مهدی ظهور خواهد کرد، نوشته‌اند. تا حدّی که من اطلاع دارم، اهل سنّت، بیش از سی کتاب در این باره تالیف کرده‌اند. [۶]

 

[FakhTeh]

۳ - سعی در تضعیف روایات مهدویّت
هر چند این مسئله، مورد اتفاق اهل سنّت و شیعه است، امّا تعداد انگشت شماری از اهل سنّت، احادیث مربوط به امام مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) را ضعیف می‌انگارند. مثلاً، ابن خلدون در تاریخ خود، این احادیث را ضعیف می‌شمارد [۷]
و یا رشید رضا (مؤلف تفسیر المنار) در ذیل آیه‌ی سی و دوم سوره توبه، به ضعیف بودن احادیث مربوط به مهدویت اشاره می‌کند. [۸][۹]
البتّه، این دو، دلیلی بر ادعای خود نیاورده‌اند و تنها به مطالبی واهی استناد کرده‌اند. سخنان آن دو، از سوی دیگر علمای اهل سنّت، به شدت ردّ شده است. و در تالیفات علمای شیعه نیز به آن دو پاسخ داده شده است.

 

[FakhTeh]

۴ - کثرت روایات مهدویّت در اهل سنّت
خود ابن خلدون، در بیان عقیده‌ی مسلمانان در مورد امام مهدی (علیه‌السّلام) می‌نویسد:
مشهور بین همه‌ی اهل اسلام، این است که حتماً، در آخرالزمان، مردی از اهل بیت (علیهم‌السّلام) ظهور می‌کند که دین را حمایت، و عدل را آشکار می‌کند و مسلمانان از او پیروی می‌کنند و او بر ممالک اسلامی‌ استیلا می‌یابد. آن شخص، مهدی نامیده می‌شود. [۱۰]»
بنابراین، ضعیف شمردن احادیث از سوی وی خدشه‌ای بر اتّفاق نظر اهل سنّت در مورد ظهور مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) وارد نمی‌کند، زیرا، این اعتقاد، ناشی از کثرت احادیثی است که از طرق عامه نقل شده است. ما، در زیر، به ذکر برخی از کسانی که از این گونه احادیث را در کتاب‌های خود آورده‌اند، می‌پردازیم، هر چند،...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FakhTeh]

۵ - اوصاف امام مهدی از دیدگاه اهل سنّت
اوصافی که در کتاب‌های اهل سنّت برای امام مهدی (علیه‌السّلام) ذکر شده، بر گرفته از احادیثی است که آنان از پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل می‌کنند و در کلیات، با اوصاف ذکر شده در کتاب‌های علمای شیعه، فرقی ندارد. ما، در فصل‌های آینده، به آنها اشاره خواهیم کرد. در این قسمت، به ذکر چند روایت از کتاب‌های حدیثی اهل سنت، اکتفا می‌کنیم:
۱- عن النبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) اَنّه قال: «لا تذهب الدنیا حتّی یملک العرب رجلٌ من اهل بیتی یواطیء اسمه اسمی، [۱۲][۱۳][۱۴]
دنیا به پایان نمی‌رسد، مگر آن که مردی از اهل بیت من که اسمش اسم من است، مالک عرب شود».
۲- عن النبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم): «لا تقوم الساعةُ حتّی تملا...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FakhTeh]

۶ - تفاوت مهدویّت از دیدگاه اهل سنّت
مهدویّت از دیدگاه اهل سنّت با مهدویّت از دیدگاه شیعه، چه فرقی دارد؟
همان گونه که گفته شد، اهل سنّت، بالاتفاق، به مهدویّت معتقد هستند و به دلیل وجود روایت‌های متواتر، ظهور حضرت مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در آخرالزمان را جزء اعتقادات قطعی خود می‌دانند، امّا برخلاف شیعه امامیه که معتقدند، امام مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، فرزند امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) است و هم اکنون نیز زنده و غایب است، به چند گروه تقسیم می‌شوند:

۶.۱ - تفاوت اقوال در ولادت و حیات
عدّه‌ای از اهل سنّت، مدعی هستند که مهدی، همان عیسی بن مریم است و در این مورد، به خبری واحد که از انس بن مالک نقل شده است، استناد می‌کنند. [۱۸]
تعداد‌ اندکی نیز...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FakhTeh]

۶.۲ - اقوال درباره نزول حضرت عیسی
جمعی از آنان، همانند امامیه معتقدند، که امام مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) از اولاد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) است و حضرت عیسی نیز به هنگام ظهور امام مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) به یاری او خواهد شتافت و در نماز به آن حضرت اقتدا خواهد کرد، چنان که در روایت‌های متعدد آمده است: از‌ ام سلمه نقل شده که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «المهدی من عترتی من ولد فاطمه؛ [۲۳]
مهدی، از عترت من و از فرزندان فاطمه است».
جابر بن عبدالله از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل می‌کند که حضرت عیسی به هنگام ظهور مهدی (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) نزول خواهد کرد.[۲۴]
عبدالله بن عمر می‌گوید: «المهدی الذی ینزل...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FakhTeh]

۶.۳ - پاسخ شبهات اهل سنت
در پاسخ گروه اخیر باید گفت:
۶.۳.۱ - روایات نبوی اسامی ائمه
اوّلا، روایات نبوی متعدّدی وجود دارد که امامان دوازده گانه را با نام‌های آنان به طور روشن معرفی کرده‌اند، پس سخن او، باطل است.
از ابن عباس روایت شده که شخصی یهودی به نام نعثل، نزد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آمد و سؤال‌های بسیاری را مطرح کرد. او، از اوصیا نیز پرسید. حضرت در پاسخ فرمود: «نخستین وصی من علی (علیه‌السّلام) و پس از او، حسن (علیه‌السّلام) و حسین (علیه‌السّلام) و امامان نه گانه از فرزندان اویند». نعثل پرسید: «نام آنان چیست؟». حضرت، نام تک تک امامان را تا امام دوازدهم (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) شمردند.[۲۸][۲۹]
رسول خدا، در پاسخ جابر بن عبدالله انصاری که...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[FakhTeh]

۶.۳.۲ - شواهدوگزارش‌های‌تاریخی
ثانیاً، شواهد تاریخی و گزارش‌های بسیاری وجود دارد که ولادت آن حضرت و ایام کودکی او را نقل کرده‌اند. برای نمونه، چند مورد از اقوال اهل سنّت نقل می‌شود:
۱- حافظ سلیمان حنفی می‌گوید: «خبر معلوم نزد محقّقان و موثقان، این است که ولادت قائم (عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در شب پانزدهم شعبان (۲۵۵. ق) در شهر سامرا واقع شده است». [۳۲]
۲- خواجه محمد پارسا، در کتاب فصل الخطاب گفته است: «یکی از اهل بیت ابو محمد بن عسکری است که فرزندی جز ابوالقاسم که قائم و حجت و مهدی و صاحب الزمان نامیده می‌شود، باقی نگذاشت. او، در نیمه‌ی شعبان سال ۲۵۵ هجری متولّد شد. مادرش، نرجس نام دارد. او هنگام شهادت پدرش، پنج سال داشت». [۳۳]
۳- ابن خلکان در وفیات الاعیان می‌نویسد: «ابوالقاسم...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.