متفرقه تناسخ چیست و آیا از دیدگاه اسلام درست است؟

[Bina.a]

تناسخ از ریشۀ نسخ است و به معنی كوچ كردن ارواح، از یك بدن به بدن دیگر می باشد. فرانسوی ها آن را metompsycose میگویند. از دیدگاه كسانیكه این اندیشه را قبول دارند، اجساد، به مانند قالب ارواح هستند. ارواح، به این قالبهایی كه ماهیت قشله را دارند، داخل شده، در آنجا زندگی میكنند و شاد و مسرور می باشند و با متلاشی شدن اجسادی كه در آن داخل شده اند، به اجساد دیگری پا میگذارند و در این گردش دایم، این تغییر بدن ادامه می یابد.

عقیده تناسخ را حتی در میان ابتدائی ترین گروهها نیز میتوان مشاهده كرد. اما به لحاظ متفاوت بودن عقیده و فرهنگ ملی و محیط این گروهها، ‌تناسخ نیز نماهای متفاوتی داشته است. در میان دیدگاه یك مصری از تناسخ، و برداشت یك انسان گنگی كه مسحور ابدیت شده است، تفاوتهای جدی وجود دارد...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bina.a]

موضوع مورد بحث ما كه سوال و جواب است،‌ نه مجال پرداختن به تاریخ كامل تناسخ را به ما میدهد و نه گنجایش تشریح و تبیین پسکولوژیک و پاراپسکولوژیک را كه از واقعات روز است، دارد. لذا میخواهیم با اشاره به منشأ تناسخ، ‌به اصل مسئله بپردازیم.

برخی از حلقات،‌ به ریشه دار و قدیمی بودن عقیدۀ تناسخ باور دارند. حتی به همین خاطر به اسطوره های تاریخی زیادی روی آورده میشود و به حكایاتی كه هرودت نقل كرده- و اكثر آن دروغ است- به دید یك حقیقت مینگرند و حتی تلاش میگردد تا داستانهای پر زرق و برق "اویده" مسند این كار قرار گیرد. درین میان، بعضیها ادعا دارند كه جریان این "سیر و سفر روح" نه تنها در بین انسانها بلكه در بین حیوانات و حتی گیاهان نیز معمول است و امتداد دارد. نظر به گفتۀ شارح "جام گیتی نما" تناسخیان...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bina.a]

آیا در شكل گیری این باور و اندیشه، قبول داشتن یك روح عالم شمول، تأثیر دارد و یا خیر؟ رابطه اش با حلول و اتحاد[1]، در چه سطحی است؟ بدون خارج شدن از موضوع، فوراً باید به عرض برسانم كه به مشكل میتوان پذیرفت كه این دو نظریۀ انحرافی،‌ منشأ تناسخ نباشد. حتی"تایلر" میگوید: نظریۀ تناسخ ارتباط تنگاتنگی با بقای مستقل ارواح دارد. از دیدگاه این اندیشه، مشابهت اولاد و نواسه ها به پدرانشان نیز، قرنهای متمادی با تناسخ، ایضاح گردیده است و امروز این مسئله،‌ با قانون وراثت به خوبی توضیح داده میشود.

گفته میشود كه تناسخ، اولاً در حوزۀ نیل گسترش یافت كه در چهرۀ زشت مومیایی ها و در اعمار اسرار انگیز اهرام، تقریباً این نكته محسوس است. این نظریه كه از مصر به هندوستان و از آنجا به یونان برده شد،‌ از یكسو در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bina.a]

شك نیست كه جمادات و نباتات در چارچوب پروگرام و برنامۀ از پیش تعیین شده (قدر) حركت میكنند. اما جستجوی نظام و میزان موجود در آنها دربین ارواح، با تجربه یی كه قبلاً در آنها میزیسته اند، ‌واقعاً خنده آور و به همان اندازه بی بنیاد است. درست است كه درختان و گیاهان یك زندگی حیوانی دارند،‌ اما این،‌ آنگونه كه روح فرسوده یك انسان نیست، ‌روح تازه یی كه آماده ترقی و نامزد انسان شدن باشد نیز، نیست.

با وجود این همه تحقیقات عمومی، آنگونه كه از هیچ گیاهی،‌ هیچ پیامی مبنی بر موجودیت روح با تجربۀ انسان در او، ‌دریافت نشده است. از هیچ روحی كه - به پندار آنها- فعلاً دوره انسانی اش را سپری میكند نیز، تثبیت هیچ خاطره یی از زندگی نباتی و حیوانی او،‌ نشان داده نشده است. حال آنكه در بین این ادعا ها، ‌انتقال...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bina.a]

باز در نوشته های آتن كه بازتاب دهندۀ حقایق ایمانی دین اوست،‌ این عقیدۀ صاف و بی آلایش را می بینیم: "كارهای تو بسیار زیاد است و اكثر آنها را هم چشم ما دیده نمیتواند. ای اله یگانه یی كه هیچ كس قدرت تو را ندارد. تو این زمین را به گونه یی كه اراده ات بود، آفریدی و تو تنها بودی. به انسانها و به حیوانات بزرگ و كوچكی كه در زمین بر روی پاهایشان راه میروند، ‌و به پرندگانی كه در بلندیها با بالهایشان پرواز میكنند،‌ جای شائسته و مناسبی را به همۀ آنها تو برمیگزینی و همه نیازهای شان را تو برآورده می سازی... همه زیباییها، در سایۀ تو شكل میگیرد و همه چشمها، از طریق آنها، تو را می بینند، تو در قلب منی ..."[3] این نظریات را كه بدون هیچ افزودی نگاشته ام، تقریباً چهار هزار سال پیش در مصر، به عنوان حقایق...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bina.a]

عقیده تناسخ كه در مصر ریشه گرفته بود، ‌پس از آنكه در سراسر حوزۀ نیل، ‌بر سر زبانها افتاد و موضوع داستانها و اشعار محلی شد. با فكر و دماغ پر محصول فلاسفۀ یونان،‌ كسوه های رنگینتر و خیالیتر را پوشیده وارد ضرب المثلها گردید و به اسطوره سراسر روی زمین، تبدیل شد.

هندویی كه اسیر این نظریه است، ماده را آخرین تجلی برهمن می پندارد و یكجا شدن روح و جسد را یك نوع سقوط و شر، تلقی میكند و در مقابل،‌ مرگ را تجرد از كاستیها و قصور بشری و وسیله یی برای ارتقا به وجد و استغراق، میشمارد و وصال به حقیقت میداند. در"ودانتا" مهم ترین كتاب هندوئیزم، روح، یك جزء و شراره یی از برهمن،‌ تصورمیشود و خاطر نشان میگردد كه روح،‌ تا لحظه یی كه با انتقال از قالبی به قالب دیگر،‌ به اصلش عودت نكند، از چنگ اضطراب و...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bina.a]

برای روشن شدن این مسئله، خاطر نشان ساختن نكات آتی را مفید میدانم.

آری، ‌با در نظرداشت مواردی كه ذیلاً بیان گردیده است،‌ قبول عقیدۀ تناسخ ناممكن میباشد.

1. از دیدگاه عقیدۀ حشر، هر فرد بر اساس فراز و فرود زندگی اش، ‌به حساب و كتاب كشانیده میشود. از این رو، روحی كه در هزاران جسد داخل و خارج شده است،‌ با كدام شخصیتش حشر خواهد شد و نظر به كدام وضعیتش، جزا و یا مكافات خواهد دید؟

2. این دنیا به خاطر امتحان باز شده است،‌ امتحان هم بر پایۀ ایمان به غیب جریان دارد. روحی كه به صورت مخلوق فرومایه،‌ كیفر بدیهایش را دیده است،‌ به محض اینكه فرصت داخل شدن به جسد دوم را یافت، ‌از یكسو مسئله از غیبت خارج میشود و از سوی دیگر، ‌بر اثر اضطراب و پریشانیهایی كه دیده و چشیده است، به راه خاتمه بخشیدن به كار...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Bina.a]

امام رضا (علیه السلام) می فرماید: کسی که تناسخ را بپذیرد و به آن عقیده داشته باشد، به خدای تعالی کفر آورده و بهشت و دوزخ را غیر واقعی تلقی کرده است.

 

[Bina.a]

سایت تبیان
در این نوشتار بنا داریم تا به طور اجمالی مسئله پرچالشی به نام «تناسخ» را بررسی کنیم و نظر اسلام را در این باره یادآور شویم:
بر اساس مکتب پیامبران الهی با مرگ انسان روح آدمی از بدن جدا شده، به عالم برزخ منتقل می گردد و در آن سرای، به حیات خویش ادامه می دهد. اگر از نیکان باشد از پاداش اعمال خوب خود در آن عالم بهره مند می شود اما اگر از بدان باشد، به کیفر کارهای ناپسند خویش می رسد، تا زمانی که قیامت شود. طبق مکتب پیامبران، قضای الهی بر این تعلق گرفته که روح بشر پس از مرگ، دوباره به دنیا باز نگردد و زندگی جدیدی را در این جهان آغاز نکند، بلکه در برزخ بماند تا قیامت برپا شود، و به سرای جاودان آخرت منتقل شود.
ولی از قرون پیشین در هندوستان نظریه ای به نام تناسخ طرح شد که از برگشت...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.