| شبانی بیابانی آمد ز راه | نیی دید بر رسته از قعر چاه | |
| به رسم شبانان از او پیشه ساخت | نخستش بزد زخم و آنگه نواخت | |
| دل خود در اندیشه نگذاشتی | به آن نی دل خویش خوش داشتی | |
| برون رفته بد شاه روزی به دشت | در آن دشت بر مرد چوپان گذشت | |
| نیی دید کز دور می‌زد شبان | شد آن مرز شوریده بر مرزبان | |
| چنان بود در ناله نی به راز | که دارد سکندر دو گوش دراز | |
| در آن داوری ساعتی پی فشرد | برآهنگ سامان او پی نبرد | |
| شبان را به خود خواند و پرسید... |
| نگفتم جز این با کس ای نیک رای | وگر گفته‌ام باد خصمم خدای | |
| چو شه دید راز جگر سفت او | درستی طلب کرد بر گفت او | |
| بفرمود کارد رقیبی شگرف | نیی ناله پرورد ازان چاه ژرف | |
| چو در پرده نی نفس یافت راه | همان راز پوشیده بشنید شاه | |
| شد آگه که در عرضگاه جهان | نهفتیده‌ی کس نماند نهان | |
| به نیکی سرآینده را یاد کرد | شد آزاد و از تیغش آزاد کرد | |
| چنان دان که از غنچه‌ی لعل و در | شکوفه کند هر چه آن گشت پر | |
| بخاری که در سنگ خارا شود |
| چنین گوید آن نغز گوینده پیر | که در فیلسوفان نبودش نظیر | |
| که رومی کمر شاه چینی کلاه | نشست از برگاه روزی پگاه | |
| به طاق دو ابرو برآورده خم | گره بسته بر خنده‌ی جام جم | |
| مهی داشت تابنده چون آفتاب | ز بحران تب یافته رنج و تاب | |
| شکسته جهان کام در کام او | رسیده به نومیدی انجام او | |
| دل شه که آیینه‌ای بود پاک | از آن دردمندی شده دردناک | |
| بفرمود تا کاردانان روم | خرامند نزدش ز هر مرز و بوم | |
| مگر چاره‌ی آن پریوش کنند | دل ناخوش... |
